جلسه ی چهل و یکم
فرائد الاصول ، تنبیهات شبهه ی محصوره
موضوع قاعده اشتغال احتمال عقاب است و شارع در این اخبار احتمال عقاب را نفی کرده است. لذا قاعده مذکور در اینجا جاری نمیشود و ادله برائت حاکم است
جلسه ی چهل و یکم درس حوزه ، مسجد گوهرشاد
دریافت
مدت زمان: 41 دقیقه 48 ثانیه
جواب مصنف از ادله صاحب فصول (استصحاب اشتغال)
1- ما نحن فیه اصل مثبت است و اصل مثبت حجت نیست
2- عدم استحقاق عقاب اثر شک است نه اثر مشکوک تا استصحاب جاری شود
اگر گفته شود استصحاب اشتغال جاری نمیشود ولی قاعده اشتغال که جاری میشود
موضوع قاعده اشتغال احتمال عقاب است و شارع در این اخبار احتمال عقاب را نفی کرده است. لذا قاعده مذکور در اینجا جاری نمیشود و ادله برائت حاکم است
أضعف من ذلک، نسبت به اثر حکم وضعی ادله برائت حاکم است زیرا ادله احتیاط در رابطه با احتمال عقاب است و در ترک اثر وضعی احتمال عقاب نیست پس ادله احتیاط در اینجا جاری نمیشود
شک میکنیم که سوره برای نماز جزئیت دارد یا نه ، حدیث رفع جزئیت مالایعلمون را بر میدارد وقتی جزئیت برداشته شد مؤاخذه و عقاب خود به خود بر داشته میشود و جائی برای ادله احتیاط باقی نمی ماند
صاحب فصول در بحث صحیح واعم معتقد به اعمیّت جریان ادله برائت در موارد شک در حکم تکلیفی و وضعی بودند
این کلام را در مانحن فیهباطل کرده و زا حرف خود عدول کرده است
جزئیت وشرطیت مجعول جعلشارع نیست بلکه این جزئیت را عقل انتزاع میکند
اجزاء مشکوک داخل در ماهیات عبادات نیست .
سوال : اصالة العدم و عدم الدلیل دلیل علی العدم منشاء این دو اصل چیست؟
دلیل و منشاء این اصل اخبار برائت است اخبار برائت نفی میکند هرچه را که او نداند ، اخبار برائت را در نفی حکم تکلیفی و وضعی ثابت میدانند
جواب: هیچ یک از علماء قائل نشدند که دلیل بر اصل اخبار برائت است ، اصالة العدم در غیر احکام شرعی جاری میشود و عدم الدلیل دلیل العدم هم اختصاص به حکم تکلیفی و وضعی ندارد
