وقتی یک جوان ازدواج می‌کند، افراد می‌پندارند جریان نفسانی این جوان تحت کنترلی در می‌آید که به وسیله اجرای این میولات غریزی در کانون زندگی خانوادگی، از ولنگاری و افسارگسیختگی مصونیت پیدا می‌کند. در حالی که این یک بخش از مصونیت است.

به گزارش alamolhoda.com، هفدهمین جلسه تفسیر سوره «ممتحنه» توسط آیت‌الله علم‌الهدی، ظهر امروز در مهدیه مشهد برگزار شد.

نماینده ولی فقیه در استان خراسان رضوی در تفسیر آیه دهم از این سوره مبارکه، اظهار کرد: نکته سیاسی بیان شده در این آیه را بیان کردیم و نکات اجتماعی و حقوقی باقی ماند. بحث اجتماعی این آیه مربوط به جریان «خانواده»، نقش زن در آن و موقعیت این ساختار اصیل انسانی است. در دو جمله از جملات این آیه شریفه، دو نکته درباره خانواده بیان شده است. اولا این که زنان مسلمان شده بر مردان کافر حلال نیستند و مردان مسلمان بر زنان کافر حلال نیستند؛ ثانیا جمله «وَلا تُمْسِکُوا بِعِصَمِ الْکَوَافِرِ» که واژه «عصم» در آن به معنای عصمت است و مقصود از آن همسر دائمی یک مرد است.

وی افزود: وقتی یک زن و شوهر باهم ازدواج می‌کنند، این زن در پناه مرد قرار می‌گیرد. وجود یک زن در کانون زندگی، عامل عصمت برای مرد است و وجود مرد نیز عامل عصمت برای زن محسوب می‌شود. زندگی خانوادگی کارگاهی است که در آن برای یک مرد در عرصه جریان غریزی یک مصونیت و عصمت نسبت به آسیب‌های ممکن در زمینه اخلاقی ایجاد می‌کند. وقتی یک مرد در زندگی‌اش به زنی تحت عنوان «همسر دائمی» و نزدیک‌ترین افراد به خود حضور داشته باشد، در ابعاد گوناگون زندگی دارای مصونیت می‌شود. این مصونیت منحصر در مسئله جنسی نیست.

دریافت
حجم: 15.8 مگابایت

ازدواج برای انسان مصونیت اجتماعی، سیاسی و فرهنگی می آورد

آیت‌الله علم‌الهدی با اشاره به این‌که تعبیر قرآن از «زن دائمی» به «عصمت»، یک تعبیر راهبردی است، خاطرنشان کرد: ابتدائا وقتی یک جوان ازدواج می‌کند، افراد می‌پندارند جریان نفسانی این جوان تحت کنترلی در می‌آید که به وسیله اجرای این میولات غریزی در کانون زندگی خانوادگی، از ولنگاری و افسارگسیختگی مصونیت پیدا می‌کند. در حالی که این یک بخش از مصونیت است. مسئله «زن» برای یک مرد در عرصه‌های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی ایجاد مصونیت می‌کند.

وی در تبیین سخن خود اظهار داشت: اگر مردی صاحب درآمد شود اما ازدواج نکرده و خانواده و زندگی مشخصی نداشته باشد، طبیعی است که جریان اقتصادی‌اش قابل کنترل و تعدیل نیست. پس «زن» برای او مسئولیتی در راستای تأمین هزینه‌های زندگی به وجود می‌آورد و در زندگی این فرد مدیریت اقتصادی به وجود می‌آید.

امام جمعه مشهد مقدس به تشریح ابعاد مصونیت اجتماعی و فرهنگی انسان متأهل پرداخت و گفت: از نظر فعالیت‌های اجتماعی نیز مردی که زن دارد و تشکیل خانواده داده، اوغات فراغت خود را در کانون زندگی خانوادگی می‌گذراند و ساعات روزمره‌اش روی نقاط خاصی متمرکز است اما جوان مجرد ممکن است در اثر روابط دوستانه به جریان‌هایی سوق پیدا کند که از نظر اخلاقی، اجتماعی و سیاسی آسیب ببیند.

آیت‌الله علم‌الهدی ادامه داد: از نظر فرهنگی، وقتی انسان تشکیل خانواده می‌دهد، فرهنگش در کانون همان خانواده شکل می‌گیرد و بی هویت نخواهد بود. اما کسی که زن و زندگی و خانواده ندارد، هویت فرهنگی پیدا نمی‌کند، چرا که اصلا فرهنگ زندگی او شکل نگرفته است. لذا قرآن از زن دائم به «عصمت» تعبیر می‌کند.

فقه شیعه ازدواج مسلمانان با اهل کتاب را جایز نمی‌دانند

وی با اشاره به شبهه تعارض میان تعدادی از آیات قرآنی کریم در رابطه با ازدواج مسلمانان و اهل کتاب، خاطرنشان کرد: خداوند در آیه 221 سوره بقره می‌فرماید «وَلَا تَنْکِحُوا الْمُشْرِکَاتِ حَتَّى یُؤْمِنَّ» یعنی با زنان مشرکه ازدواج نکنید. مفهوم این آیه با آیه 5 سوره مائده تناسب دارد و ذات مقدس پروردگار در سوره مائده، حلال‌ها را برای ما می‌شمارد و یکی از آن‌ها را «وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتَابَ مِنْ قَبْلِکُم» معرفی می‌کند. یعنی زنان خانه‌دار کافر اهل کتاب می‌توانند به عنوان زن دائم شما تشکیل خانواده دهند. پس (با توجه به این دو آیه) با زن کافر غیر مشرک می‌شود ازدواج کرد. اما در آیه 10 سوره ممتحنه از ازدواج با «کوافر» که هم شامل زنان مشرکه می‌شود و هم شامل اهل کتاب، ازدواج نکنید.

نماینده ولی فقیه در خراسان رضوی در رد شبهه مذکور اظهار داشت: اگر فقط به ظاهر این آیات توجه کنیم، آیه 10 سوره ممتحنه با دو آیه قبلی سازگار نیست. این‌جا برخی مفسران می‌گویند آیه 5 سوره مائده، آیه دهم سوره ممتحنه را نسخ کرده است و بر حسب این عقیده که فخر رازی به آن تصریح می‌کند، فقهای عامه و اهل سنت، ازدواج با اهل کتاب را جایز اعلام کرده‌اند. اما مفسران شیعه معتقدند این نسخ نیست و یک مسلمان نمی‌تواند زنان اهل کتاب را به صورت دائم عقد کند. لذا اگر ضرورت ایجاب کرد که بین یک مسلمان و یک زن اهل کتاب صیغه موقت جاری شود، بر اساس فقه شیعه جایز است؛ اما ازدواج دائم جایز نیست. چرا که قرآن می‌فرماید «عصم» را نگاه ندارید و عصم به معنای «زنان دائمی» است.

کفویت زن و شوهر توسط استخاره مشخص نمی‌شود

آیت‌الله علم‌الهدی یادآور شد: این توصیه‌ها نکاتی راهبردی دارد. در جریان خانواده، مسئله «کفویت زن و شوهر» نقش اول را دارد و طرفین باید شأن یکدیگر را بسنجند. این کفویت از نظر طبقات اقتصادی، اجتماعی و مسائل مادی نیست؛ بلکه در انسانیت کفو یکدیگر باشند. محور این کفویت، ایمان و تقوا است. یعنی اگر کسی به خواستگاری دختر شما آمد و ایمانش احراز شد، سپس به سراغ سایر موارد بروید.

وی با تصریح بر این که مسئله کفویت ایمانی افراد در جریان ازدواج، با استخاره تشخیص داده نمی‌شود، گفت: ازدواج یکی از مواردی است که استخاره کردن برای آن باطل است. خیلی از مردان و دختران به همین خاطر بدبخت شده‌اند و خانواده‌هایی از هم گسیخته است. خدا به انسان عقل داده و اگر به ایمان و عقلانیت فردی مطمئن شدید، به چیز دیگری نیندیشید. چرا که با انسان غیر مؤمن و غیر عاقل نمی‌توان زندگی کرد.

«طلاق توافقی» به منزله آدم‌کُشی توافقی است

آیت‌الله علم‌الهدی ادامه داد: نقطه انفصال زندگی خانوادگی نقطه‌ای است که از نظر ایمان کفویت به هم بخورد و زن و شوهر باید تا زمانی که کفویت به هم نخورده، باید با ناگواری‌ها و فراز و نشیب‌های زندگی بسازند. چرا که پیوند قلبی ایجاد شده بین آن‌ها منجر به تولد انسان‌هایی می‌شود و با سرنوشت افراد نمی‌توان بازی کرد. آینده یک کودک به داشتن پدر و مادر گره خورده است و نمی‌توان با مسائلی مثل «طلاق توافقی» آن را به بازی گرفت. طلاق توافقی به معنای «آدم‌کشی» توافقی است.

وی در پایان ضمن تمجید از مواضع اخیر رئیس قوه قضائیه در رابطه با مسئله «طلاق توافقی» خاطرنشان کرد: یکی از مواردی که رییس قوه قضائیه فرمودند و مایه خوشحالی است، این بود که دادگاه‌ها در وهله اول طلاق توافقی را نپذیرند. این مسئله مانند این است که دادگاه برای کشتن توافقی افراد رضایت بدهد. اما اگر کفویت بر سر ایمان به هم بخورد، زندگی به خودی خود از هم پاشیده می‌شود.

دریافت

دریافت