خطبه اول: نظام رفتاری فرزندان با پدر و مادر
خانه بزرگسالان یک فرهنگ غربی و غیردینی است/نیاز پدر و مادر در رابطه عاطفی با فرزندان تأمین میشود
خانههای بزرگسالان یک فرهنگ غیردینی و غربی است، در فرهنگ اسلامی، خانواده بزرگسال و خانه بزرگسال، خانواده فرزند و عائله آن پدر و مادر است؛ ما در فرهنگ اسلامی خانه بزرگسال نداریم که یک عده عناصر بیگانه و افرادی بهواسطه مزد، حقوق و دریافت اجرت، بزرگسال را نگهداری کنند.
خطبه اول نماز جمعه، حرم امام رضا (علیهالسلام)
ویدئو خطبه اول
دریافت
مدت زمان: 20 دقیقه 42 ثانیه
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی آیتالله علمالهدی، آیتالله علمالهدی ظهر امروز در خطبه اول نماز جمعه مشهد مقدس در حرم امام رضا (علیهالسلام) در ادامه بحث سبک زندگی اسلامی، بابیان اینکه سخن در خصوص سبک زندگی اسلامی بهنظام رفتاری در برابر پدر و مادر رسید، گفت: در آیات 23 و 24 سوره اسراء، فرهنگ رفتاری با پدر و مادر بیانشده که سه نکته در این آیهها در نظام رفتاری با پدر و مادر وجود دارد، نکته اول، عزمت رفتار با پدر و مادر بود که در ردیف عبودیت و بندگی ذات مقدس پروردگار واقعشده که در هفته گذشته بیان شد.
ایشان ادامه داد: نکته دوم در این نظام رفتاری ازجمله «... إِمَّا یَبْلُغَنَّ عِنْدَکَ الْکِبَرَ...» است؛ اگر پدر و مادر به بزرگسالی برسند، اینکه کلمه «عِنْدَکَ» استفادهشده مشخص میشود در نظام رفتاری انسان با پدر و مادر جزء عائله فرزند هستند؛ فرزند وقتی به بزرگی رسید و پدر و مادر کهنسال شدند، پدر و مادر از اعضای عائله فرزند هستند.
کفالت پدر و مادر کهنسال به عهده فرزندان است
امامجمعه مشهد مقدس بابیان اینکه قرآن کریم کفالت پدر و مادر کهنسال را به عهده فرزندان گذاشته است، اظهار کرد: این به آن معناست که پدر و مادر در عائله و خانواده تو هستند، قرآن این را بهعنوان یک قضیه قطعی مطرح میکند، میفرماید «بزرگسالی پدر و مادر در نزد فرزند یک مسئله قطعی است» که خداوند در این آیه این را مفروض گرفته است که اگر اینطور شد، که خواهد شد، با آنان بدرفتاری نکن.
ایشان با ابراز تأسف از عمل نشدن به این دستور قرآن در جوامع مسلمان، تصریح کرد: این موضوع، مسئله مهمی است که متأسفانه در جریان رفتاری مسلمانان و ما شیعیان رعایت نمیشود، غالباً زندگی خانوادگی که تشکیل میشود زوجین هیچگونه احساس مسؤولیتی نسبت به نگهداری پدر و مادر در کانون خانواده ندارند، ممکن است مشکلات و نیازهایشان را برطرف کنند اما اینکه حساب کنند خانوادهای که دارند، پدر و مادر نیز عضوی از زندگی آنان است که باید کل شئون زندگی آنان در این عائله تأمین شود، چنین اعتقادی ندارند.
خانه بزرگسالان یک فرهنگ غربی و غیردینی است
عضو خبرگان رهبری اضافه کرد: نمونه آن، خانه بزرگسالان در جامعه ماست؛ خانههای بزرگسالان یک فرهنگ غیردینی و غربی است، در فرهنگ اسلامی، خانواده بزرگسال و خانه بزرگسال، خانواده فرزند و عائله آن پدر و مادر است؛ ما در فرهنگ اسلامی خانه بزرگسال نداریم که یک عده عناصر بیگانه و افرادی بهواسطه مزد، حقوق و دریافت اجرت، بزرگسال را نگهداری کنند.
ایشان با تأکید بر اینکه پدر و مادر باید با حفظ تمام شئونات عاطفی در کنار فرزندان خود قرار گیرند، خاطرنشان کرد: برادران و خواهران، پیرمردی که پیر میشود چقدر غذا میخورد و جمعآوری آنان چقدر سنگین است که باید بهطور جداگانه در خانه بزرگسالان زندگی کند؟ پیرمرد و پیرزنی که تمام میولات نفسانی در آنان از بین رفته است، نه گرایش جنسی دارند و نه گرایش مقام، پول و ثروت دارند، بهجایی رسیدهاند که تمام نیاز آنان در کنار زندگی با فرزندان خودشان محقق میشود.
نیاز پدر و مادر در رابطه عاطفی با فرزندان تأمین میشود
امامجمعه مشهد مقدس ادامه داد: یک انسان در میانسالی با لذایذ مختلف مواجه است اما یک پدر و مادر، تمام لذت آنان در ارتباط عاطفی با فرزندان خودشان است؛ اینها باید از این نیاز زندگی و روحی تأمین باشند و از این لذت برخوردار باشند که زندگی آنان در کنار فرزندان خود باشند.
ایشان افزود: یک پرستار و مدیر خانه بزرگسالان نمیتواند نیاز عاطفی یک پیرمرد و پیرزن را تأمین کند، نهایتاً میتواند دارو، غذا و رسیدگی بهموقع داشته باشد اما پاسخگوی نیاز عاطفی آنان نیست، به همین دلیل، قرآن میگوید بزرگسالی اینها باید نزد فرزندان قرار بگیرد.
آیتالله علمالهدی نکته سوم آیه را در نوع رفتار و نوع رویکرد فرزند با پدر و مادر بزرگسال عنوان کرد و اظهار کرد: وقتی خدا میفرماید اینها باید بزرگسالیشان در عائله، خانواده و تحت کفالت مستقیم فرزند انجام بگیرد، میگوید «وَ اخْفِضْ لَهُما جَناحَ الذُّلِّ»، این عبارت از آیه 24 سوره اسراء، سومین نکته این آیه است.
ایشان خاطرنشان کرد: وقتی بنا شد کفالت یک خانواده به عهده یک شخص باشد، معمولاً در مدیریت کفلتی اعمال ولایت میشود، پدر یکخانه نسبت به فرزندان و همسرش که مسؤول کفالت آنان است، اعمال کفالت و امرونهی میکند، برای پدری که مسؤول کفالت است، خداوند ولایت قرار داده که بر فرزندان ولایت دارد و نسبت به همسرش نیز قوام هست، مرد پایه زندگی زنان است، این به معنای ولی امری و صاحب امری نیست که هرچه مرد گفت، زن باید اجرا کند، این ولایت لازمه مدیریت کفالتی است.
امامجمعه مشهد مقدس یادآور شد: لازمه مدیریت کفالتی، ولایت است؛ اگر بنا شد پدر و مادر در سن پیری تحت کفالت فرزند قرار گرفتند، فرزند باید نسبت به آنان و نسبت به مدیریت کفالتشان اعمال ولایت کند ولی قرآن برای این امر فرهنگ خاصی ارائه میدهد که مخصوص قران و اسلام است، این فرهنگ در هیچ مکتب و جریان فکری تربیتی بشر جز در اسلام پیدا وجود ندارد.
برخورد با پدر و مادر باید با طبق فرهنگ اسلامی باشد
ایشان با تأکید بر اینکه نباید برخورد با پدر و مادر، برخورد از بالا به پایین باشد، اظهار کرد: نباید برخورد از بالا باشد، برخورد از پایین باشد، مرحوم علامه طباطبایی در تفسیر المیزان در تفسیر این عبارت، میفرمایند: «اینکه خدا میفرماید بال خودت را پایین بیاور و از روی ذلت در برابر پدر و مادر عمل کند، همچون پایین آوردن بال جوجه در برابر مرغ مادر است»؛ اینها برای اینکه عاطفه مادر را تحریک کنند تا مادر به آنان غذا دهد، بال خود را پایین و بالا میکنند و به او میفهمانند که ما روزیخور تو هستیم.
عضو خبرگان رهبری در پایان گفت: برادرم، خواهرم، شما که مدیریت کفالت پدر و مادر را دارید، برخوردتان باید با آنان اینگونه باشد، باید بگوید من همان بچه دوران کودکی هستم و جوری برخورد کن که در همان دوره کودکی با پدر و مادر داشتی، باوجوداینکه تو زندگی آنان را تأمین میکنی، برخورد با آنان باید جوری باشد که گویی آنان تو را کفالت میکنند و اگر میخواهی امرونهی انجام دهی در قالب تقاضا ارائه کن.
- ۹۳/۱۲/۲۲