تفسیر اجتماعی قرآن

آیت الله علم الهدی در ادامه ی تفسیر ایات اجتماعی قرآن کریم به تفسیر سوره ی حجرات پرداخته و بیان داشت:ذیل آیه اول سوره مبارکه حجرات ان الله سمیع علیم آمده است چرا ؟ تعبیرهایی که در آخر آیات قرآن در خصوص صفات خداوند گفته شده بر اساس یک تناسبی که در آیه هست آمده است وتنها بیان صفات خداوند نیست . جهت ان الله سمیع علیم که در ذیل این آیه شریفه آمده است این است که منظور از اینکه از خداوند ورسول خدا (ص) پیشی نگیرید منظور تنها در عمل نیست که از خدا ورسول خدا (ص) پیشی نگیرید یا مقدم نشوید بلکه تقدم فکری هم مراد است .

دریافت

مردم جامعه اسلامی با دو خصوصیت شناخته می شوند : 1- یاایها الذین آمنوا ایمان داشته باشید 2- واتقوالله تقوی داشته باشید.

در آخر آیه ( ان الله سمیع علیم) آمده یعنی : در حوزه فکری و اعتقادی باید مومن باشد .

آیه دوم : موضوع اجتماعی این آیه این است که در ادب اجتماعی اصولا صدا را بلند کردن خلاف ادب اجتماعی است و یکی از معضلات زندگی اجتماعی آلودگی صوتی است در زمان جاهلیت یکی از آداب زندگی آنها با صدای بلند امر و نهی کردن بود در بین درباریان و حاکمان هم زمانی که میخواستند در جایی حضور داشته باشند یک نفر را داشتند که با صدای بلند حضور حاکم را اعلام میکرد در زمان پیامبر صلی الله علیه وآله و سلم هم همینطور بود اما از دو جهت در این آیه (لاترفعوا) آمده است :

1. از جهت آلودگی صوتی

2. از نظر حفظ شخصیت رهبر جامعه

در عرصه زندگی اجتماعی از نظر مادی رهبر باید با سطح پایین جامعه همخوانی داشته باشد اما از نظر عظمت شخصیت بالاترین سطح را دارد لذا میگوید صدای خود را از صدای پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم بالاتر نبرید .

در این آیه مخاطب مومنین است اما چرا ( یا ایها الذین امنوا ) در هر دو آیه تکرار شده است ؟

این تکرار به علت تعدد مطلوب است که در این دو آیه دو مسئله آمده است . برای این ( لا ترفعوا اصواتکم ) سه تفسیر آمده است :

1. پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم را با صدای بلند آزار ندهید . با فریاد پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم را احضار نکنید .

2. یک عده ای خدمت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم که می رسیدند فقط صحبت می کردند و حرفهای بیهوده می زدند. آیه میگوید بیشتر از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم صحبت نکنید و به نصایح او گوش دهید .

3. بالای حرف پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم حرف نزنید که این سخن را فخر رازی عنوان کرده است .