فرائد الاصول

تنبیه پنجم از اصالت الصحه

دریافت

تنبیه پنجم این است که ما وقتی اصالت صحت جاری می کنیم باید آثار فعل شرعی را نیز نافذ بدانیم اما اگر اصالت صحت را جاری کردیم فقط آثار شرعی بار می شود ولوازم عقلی این آثار صحیح با اصالت صحت جاری نمی شود . در این بحث سه فرع مورد بحث واقع شده است .

توضیح مطلب : آنچه از قاعده یاد شده ثابت می شود حکم به وقوع فعل : به گونه ای مانند آنکه مبیع از چیزهایی است که به ملکیت در می آید ومانند مدت یا اجرت در اجاره معین که بر آن آثار شرعی مترتب بر عمل صحیح مترتب می شود مانند اثر مقصود از بیع واثر مقصود از اجاره اما آنچه ملازم صحت است از امور زائد یعنی خارج از حقیقت صحیح پس دلیلی بر ترتب آثار شرعی بر آن نیست . بر این اساس اگر در اینکه خرید صادر از غیر که قبل از پرداخت عوض مرده است وشک شود این خرید در مقابل مالی بوده که به ملکیت در نمی آید مانند شراب و خوک تا معامله باطل باشد یا در مقابل عین معینی یا غیر معینی از اعیان مالش بوده است در این صورت اصاله الصحه جاری نمی شود و حکم به خروج آن عین از اعیان ترکه اش نمی شود بلکه به صحت خرید به عدم انتقال چیزی از ترکه اش به فروشنده حکم می شود به دلیل اصاله عدم انتقال .

علامه در قواعد در آخر کتاب اجاره گفته این مکان را به تو اجاره داده ام به ماهی یک درهم و مدت معین نشود مالک نتیجه میگیرد که معامله باطل است یا از اساس باطل بوده ولی مستاجر بگوید به یک سال به یک دینار اجاره دادی پس معامله صحیح است

زیرا مدت معین شده است در این صورت در تقدیم قول مستاجر اشکال است و وجه آن این است که ....