فرائد الاصول

تنبیهات اصالت صحت

دریافت

بحث در تنبیهات اصالت صحت بود وتوضیح نظرمرحوم محقق گذشت اما جواب بر نظر مرحوم محقق : اینکه مرحوم محقق گفت که ظاهر نیز مانند اصالت صحت در صورتی تام وقابل اجرا است که با استکمال یاد شده باشد نه مطلقا ولی این سخن محقق در صورتی صحیح وتام است که شک از جهت بلوغ فاعل باشد . و حال آنکه اینجا طرف دیگری که معلوم البلوغ باشد به طوری که صحت فعلش مستلزم صحت فعل این فاعل مشکوک البلوغ باشد وجود ندارد مانند آنجا که شک کند در اینکه ابراء (ذمه بدهکار ) یا وصیت به مالش برای کسی آیا از او در حال بلوغ صادر شده یا قبل از بلوغ ؟ زیرا در این صورت معنایی برای تمسک به ظهور نیست چنان که سیره نیز اینجا منتفی است اما اگر عقد از دو بالغ صادر شود وشک در رکن دیگری از عقد باشد مانند یکی از عوضین که مملوک است یا حر نجس است یا پاک یا در اهلیت یکی از دو طرف عقد باشد که بایع است یا ضامن بالغ است یا کودک در این صورت می تواند گفته شود : ظاهر از فاعل در صورت اول که شک در جهت رکن دیگر باشد واز طرف دیگر بالغ در صورت دوم که شک در یکی از طرفین معامله باشد آن است که به صورت فاسد تصرف نمی کند وصحت از یک طرف مستلزم صحت از طرف دیگر است به دلیل قیام عقد به هر دو طرف .

بله مسئله ضمان ممکن است که از موارد وجود ظهور از یکی از طرفین باشد همانند آنجا که اذن مدیون بالغ در آن معلوم باشد وممکن است از مورد اول باشد یعنی از موارد عدم وجود ظهور از اساس مانند آنجا که وقوع ضمان به غیر اذنی از مدیون وبدون قبولی از غریم فرض شود و......