جلسه دوم از تفسیر آیه دوم سوره مبارکه قدر
در ادامه تفسیر آیه دوم از سوره مبارکه قدر، " و ما ادراک ما لیله القدر " آیت الله علم الهدی به شرح حدیثی از پیامبر اکرم (ص) در فضیلت و هدف از شب قدر پرداخت. حدیث درباره سوالات اعتقادی حضرت موسی (علیه السلام) از خداوند متعال است.
حضرت موسی سوالات مهمی را مطرح می کند:
1- خدایا چه کسی به مقام قرب تو می رسد؟ و به چه وسیله ای می شود به آن رسید؟
2- حضرت موسی عرض کرد من در همه زندگی به دنبال رحمت تو هستم و می خواهم رحمت تو را درک کنم؟ به چه وسیله ای رحمت تو را درک کنم؟
3- خدایا برای من عبور از صراط خیلی مهم است. چگونه عبور از صراط برای من هموار می شود؟
4- بهشت تو به چه کسی تعلق می گیرد؟ و چه کسی وارد بهشت تو خواهد شد؟
5- نجات از دوزخ را می خواهم چه کنم که گرفتار جهنم نشوم؟
6- خدایا من در زندگی دنبال رضای تو هستم؛ چه کنم که از من راضی باشی؟
خداوند در جواب این سوال ها می فرماید:
1- مقام تقرب من مال کسی است که شب قدر تا صبح بیدار باشد.
2- رحمت من تعلق دارد به کسی که در شب قدر به افراد مسکین، زمین گیر و فقیر رحم کند.
3- عبور از صراط برای کسی هموار خواهد شد که در شب قدر به فقرا صدقه بدهد.
4- بهشت من به کسی تعلق می گیرد که در شب قدر تسبیح کند مرا با تسبیحه ای.
5- کسی از عذاب دوزخ نجات پیدا می کند که در شب قدر استغفار کند.
6- رضای من مال کسی است که در شب قدر دورکعت نماز بخواند.
آیت اله علم الهدی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به فضایل شب قدر سوالی که ابوذر از پیامبر اکرم (ص) می پرسد را مطرح می کند.
- ابوذر می پرسد: شب قدر فقط مال ما مسلمانان است یا خیر؟ و پیغمبر پاسخ می دهند. شب قدر در عهد همه انبیاء بوده است.
- و سوال مهم تر دیگری را بیان می کند که: چرا شب قدر مشخص نشده است؟
در جواب این سوال دو نکته را بیان کرده اند، اول آنکه اگر شب قدر یک شب بود با آن همه عظمت و بزرگی در نتیجه اگر کسی نمی توانست از آن یک شب بهره ببرد، موجبات نا امیدی در فرد ایجاد نشود و تاثیر بر زندگیش نداشته باشد. دوم آنکه اگر شب قدر مشخص بود و اگر افرادی در آن شب معصیت خدا می کردند. در نتیجه ی آن معصیت عذاب خداوند نازل می شد.
ایشان همچنین در تفسیر این آیه ، روایت دیگری از امام صادق (علیه السلام) بیان کردند که شب قدر را به فاطمه زهرا (سلام الله علیها) معنا می کنند. از امام صادق (ع) سوال می شود:
ماهی الیله القدر؟ شب قدر چی هست؟ ام لیله فهی فاطمه و ام القدر فهی الله. معنای شب زهرا ست (سلام الله علیها) و معنای قدر خداست.
حضرت در بیان معنی این گفته دو نکته را بیان می کنند:
اول اینکه ، در هر بعدی از ابعاد وجودی حضرت زهرا (س) نگاه کنید خدا را می بینید، در علم زهرا ، در عبادت زهرا ، در شجاعت زهرا ، در سیاست مداری زهرا ، و در هر چیزی از وجود مقدس حضرت زهرا نگاه کنید . خدا را می بینید.
و دوم آنکه قرآن می گوید انا انزالناه فی لیله القدر - ما قرآن را در شب قدر نازل کردیم. اگر شب قدر معنای زهرا باشد یعنی ما قرآن را در بر زهرا نازل کردیم. این دلالت بر آن دارد که فاطمه (س) خاصیت وحی دارد. دختر پیامبر (ص) است. وحی که بر پیامبر (ص) نازل می شد حضرت زهرا (س) می شنیدند.
آیت اله علم الهدی ضمن اشاره به داستانی درباره ی زندگی صدیقه ی اطهر (س) در ادامه تفسیر این سوره در مورد آیه " لیله القدر خیر من الف شهر" تاکید کرد " امام صادق (ع) می فرمایند مقصود از الف شهر زمان حکومت بنی امیه است. حکومت بنی امیه 1000 ماه طول کشید. یعنی مجاهداتی فاطمه زهرا (س) داشتند. این مجاهدات قدرتش و نفوذش از آن هزار ماه بنی امیه خیلی بیشتر است. آن هزار ماه بنی امیه هر که بخواهد انحراف ایجاد کند و موجب سقوط مسلمانان شود. این یک شب قدر یعنی صدیقه اطهر آنها را جبران می کند. حقانیت اسلام ناب را جوری تثبیت می کند که تمام آثار مخرب آن هزار ماه از بین می رود.
روضه ی حضرت موسی بن جعفر (علیه السلام)
