نگاه اسلام به رفتار اجتماعی در  تعاون اجتماعی است

در اسلام نظام رفتاری در سبک زندگی اسلامی بر اساس همین مبنا تنظیم می‌شود، مبنای زندگی اجتماعی در اسلام، عنصر تعاون است؛ کم ک کردن به هم، بر مبنای اسلامی، انسان در مقابل انسان مسؤول است؛ اگر در مسیر زندگی ببینم انسان دیگری گرسنه است، من در مقابل گرسنگی آن انسان مسؤول هستم.

خطبه اول نماز جمعه، حرم امام رضا ^{(علیه‌السلام)}

ویدئو خطبه اول

دریافت
مدت زمان: 20 دقیقه 34 ثانیه

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله علم‌الهدی، آیت‌الله علم‌الهدی امروز در خطبه اول نماز جمعه مشهد مقدس با اشاره به موضوع موردبحث در خطبه اول که سبک زندگی اسلامی است، گفتند: در نماز جمعه این هفته، نظام رفتاری در زندگی اجتماعی بر اساس سبک زندگی اسلامی موردبحث قرار می‌گیرد.

ایشان بابیان این‌که نظام رفتاری در هر جامعه‌ای مبتنی بر همزیستی در آن جامعه است، گفتند: آنچه باعث شده مردم زندگی دورهم را انتخاب کنند و اجتماع را انتخاب کنند، باید دیدی انگیزه آنان در همزیستی چیست؟ چرا می‌خواهیم زندگی دورهم داشته باشیم، این مبنای هم‌زیستی در جامعه مادی با جامعه دینی متفاوت است؛ در جامعه لائیک، نیاز انسان‌ها به یکدیگر به زندگی کردن است و نظام رفتاری نیز بر همین مبنا در یک جامعه مادی شکل می‌گیرد.

انسان‌ها برای برآورده کردن نیازهای شخصی، هر انسان به حضور انسان‌های دیگر نیازمند است و مبنای زندگی بر این اساس تنظیم می‌شود و هر انسانی انسان دیگر را در مسیر نیاز خود استفاده کند؛ نظام رفتاری در دنیای مادی بر مبنای استعمار انسان از انسان است.

نگاه جوامع مادی به انسان، نگاهی استعماری است

عضو خبرگان رهبری اظهار کردند: در جوامع مادی، تمام علاقه‌ها و ارتباطاتی که میان افراد شکل می‌گیرد بر مبنای استفاده داشتن و استفاده کردن افراد از یکدیگر در شئون مادی زندگی است و اگر بنا شد انسانی برای انسان دیگر در زندگانی مادی‌اش نفعی نداشته باشد، هیچ اهمیتی به او نداده و با سنگ تفاوتی نخواهد داشت.

در جامعه مادی می‌بینیم که بچه‌ها وقتی بزرگ می‌شوند، ارتباط با پدر و مادر قطع می‌شود زیرا پدر و مادر برای او نفعی ندارد، عواطف، مسائل و ارتباطات، همه بر مبنای منافع مادی است و همین مبنای هم‌زیستی باعث شده که «هابز» یکی از اندیشمندان مدرنیته بگوید اصل در انسان درندگی است و انسان نیز درنده‌ای است همچون درندگان دیگر؛ درنگی آنان با نیش و چنگال و دندان است و درندگی انسان بافکر و اندیشه است.

هارون شعری دارد که می‌گوید:« آدم‌ها همه شکارچی هستند و به دنبال شکار هستند»، انسانیت را با این بینش دیده‌اند و بر همین اساس نظام رفتاری را در جامعه انسانی تنظیم کردن مبتنی بر مبنای هم‌زیستی در اندیشه مادی است.

آیت‌الله علم‌الهدی به نگاه اسلام به در رفتارهای اجتماعی اشاره و تصریح کردند: در اندیشه اسلام، مبنای همزیستی این مسئله نیست، مبنای هم‌زیستی، انسان بودن و انسان نسبت به انسان مسؤولیت داشتن و در جهت توسعه پروردگار و عبودیت خدا قدم برداشتن است؛ انسان‌های مسلمان دورهم جمع می‌شوند تا باهم بنده خدا باشند، انسان خداپرست است، خداشناس است و نسبت به انسان دیگر است تا انسان دیگر را ازنظر نواقص زندگی تأمین کند و هم در نظر رسیدن به کمال الهی کمک کند.

نگاه اسلام به رفتار اجتماعی در  تعاون اجتماعی است

در اسلام نظام رفتاری در سبک زندگی اسلامی بر اساس همین مبنا تنظیم می‌شود، مبنای زندگی اجتماعی در اسلام، عنصر تعاون است؛ کم ک کردن به هم، بر مبنای اسلامی، انسان در مقابل انسان مسؤول است؛ اگر در مسیر زندگی ببینم انسان دیگری گرسنه است، من در مقابل گرسنگی آن انسان مسؤول هستم.

ایشان ادامه دادند: عنصر دومی که در نظام رفتاری در زندگی اجتماعی بر مبنای سبک زندگی اسلامی مطرح است، نظارت بر یکدیگر است؛ مسلمان‌ها در زندگی اجتماعی، ناظر یکدیگرند، در مقام حرکت در مسیر کمال در عبودیت پروردگار، انسان بر انسان‌های دیگر یک رسالت دارد.

سع سعة سوهان از اصحاب خاص امیرالمؤمنین ^{(علیه‌السلام)} است، سع سعه می‌گوید: «من بیمار شدم، امیرالمؤمنین به ملاقات من آمدند، به‌مجرد این‌که حضرت آمدند احوال‌پرسی کردند، اولین سخنشان این بود که من به عیادت تو آمدم، متوجه باش که این عیادت کردن من را به‌عنوان یک امتیاز اجتماعی در برابر دیگران قرار ندهی، عیادت من موجب رانت اجتماعی تو قرار نگیرد».

تأکید امیرالمؤمنین بر همراهی با مردم در تمام شرایط

آیت‌الله علم‌الهدی اضافه کردند: امیرالمؤمنین ^{(علیه‌السلام)} فرمودند: «مردم را اگر در شرایطی دیدی، از مردم جدا نشو، جامعه در هر جریانی واقع شد وارد آن جریان شو؛ هیچ آدمی بی‌نیاز از مردم و جامعه نیست؛ اگر بنا شد تو به‌عنوان یکدست از جامعه جدا شدی تا به جامعه کمک کنی، دست‌های زیادی از تو جدا می‌شود که بخواهد کمک کند».

اگر مردم را نیازمند دیدی به او کمک کن، اگر جریانی که مردم وارد آن شدند، جریان شر بود، جریان سوء و  حرکت نامناسبی است، فاصله نگیر از مردم، مردم را رها نکن و بگو مردم در شر خود بسوزند؛ نگو من خودم را حفظ کنم از این قائله رها شوم؛ اگر مردم در شر قرار گرفتند، تو وارد جریان مردم شو و با شر مقابله کن.

امام‌جمعه مشهد مقدس تصریح کردند: شما تا زمانی در خیر هستید که یکدیگر را در عبادت خدا یاری کنید و در معصیت خدا یکدیگر را از شر دور کنید؛ در مقابل شر مبارزه و مقابله کن؛ این بیانیه امیرالمؤمنین به یک صحابی ذوب‌شده در ولایت هم مبنای هم‌زیستی در روایت امیرالمؤمنین مشخص‌شده و هم نظام رفتاری در کلام امیرالمؤمنین مشخص است که در هفته‌های آینده به آن پرداخته خواهد شد.