فرائد الاصول

استصحاب

دریافت

بحث در جریان استصحاب در احکام تعلیقی بود. که توضیحات آن گذشت اما دو مناقشه بر استصحاب تعلیقی وارد شده است . صورت اول : یکبار از این جهت که موضوع استصحاب ( که انگور بودن است ) منتفی شده ووجود ندارد بار دیگر از این جهت که این استصحاب با استصحاب مباح بودن آب کشمش پیش از قلیان معارض است بلکه استصحاب مباح بودن امثال شهرت وعمومات ( اجتهادی یا فقاهتی ) بر استصحاب حرمت ترجیح دارد. از جهت شهرت به خاطر آن است که مشهور عدم تنجس کشمش با غلیان است پس استصحاب حلیت منجز با آن ترجیح می یابد واز جهت عمومات اجتهادی مانند آیه وانزلنا من السماء ماء طهور- وعمومات فقاهتی مانند روایت کل شی لک حلال .

اما صورت اولی : منتفی شدن موضوع مدخلیتی در تفاوت میان آثار ثابت ومنجز برای انگور (بالفعل ) فقط در یک فرض ندارد . حاصل آنکه اشکال در امثال استصحاب حرمت انگور از سه جهت متصور است 1- از جهت تعلیقی بودن چنانکه سید مجاهد مطرح نمود 2- از جهت تغیر موضوع چرا که انگور تبدیل به کشمش شده است واشکالش این است که اگر این مانع از استصحاب باشد از استصحاب حکم منجز نیز مانع است مانند ملکیت بر فرض شک در آن 3- از جهت معارضه : وبه عبارت دیگر اما المانع دوم ( معارض بودن استصحاب ) باطل است زیرا استصحاب حرمت (تعلیقی ) بر فرض غلیان بر استصحاب اباحه پیش از غلیان حکومت دارد زیرا شک در در حلیت وحرمت بر فرض غلیان مسبب از شک در بقای حرمت مقدر در حال انگور بودن است پس اصل سببی یعنی استصحاب حرمت جاری می شود این علاوه بر آن است که مقتضای قاعده در تعارض دو اصل تسا قط است نه ترجیح خواه مرجح از اصول باشد وخواه از ظنون به ویژه شهرت که اعتبارش نه در مقام استدلال ونه ترجیح ثابت نشده است . و......

.