فرائد الاصول

استصحاب

دریافت                               

مناقشه سوم در سخن فاضل نراقی

اگر جریان استصحاب عدم در این صورت پذیرفته شود استصحاب جعل نشدن رافعیت شیء حاکم بر این استصحاب نیست زیرا شک در یکی از آنها مسبب از شک در دیگری نمی باشد بلکه شک در هر دو به یک چیز باز می گردد وآن عبارت است از اینکه : در این حالت در حق مکلف یا همان حدوث جعل شده است و یا طهارت ولی اشکال این سخن آن است که که شک در تاثیر وضو مسبب از شک در رافعیت مذی نیست تا اصالت عدم رافعیت حاکم بر اصالت عدم تاثیر باشد بلکه هردو مسبب از چیز سومی هستند که عبارت است از شک در این که مجعول پس ازمذی ، طهارت یا حدث است واصلی نیست که یکی از آن دو را تایید کند ، پس متعارضان جاری می شود .

آری این سخن درجایی که شک در موضوع خارجی باشد صحیح است .

تنبیه سوم

اگر متیقن سابق از اموری باشد که که عقل مستقلا در مورد آن حکم می کند مانند حرمت ظلم استصحابش جایز نیست زیرا استصحاب ابقای چیزی است که بیشتر قطعا بوده وحال آنکه موضوع حکم عقلی برای عقلی که حاکم بر آن موضوع است به تفصیل معلوم می باشد واز اینرو

1. اگر عقل بقای موضوع را در آن دوم در یابد حکم قطعی به بقای آن میکند همان سان که در اول در اول بدان حکم می کرد
2. واگر عقل از بین رفتن موضوع را در آن دوم در یابد قطع می یابد که که آن حکم از بین رفته است
3. واما شک در بقای موضوع حکم اگر به خاطر مشتبه شدن امر خارجی است از محل بحث ما خارج است واگر بخاطر تعیین نکردن تفصیلی موضوع حادث شده است پنین چیزی در مستقلات عقلیه غیر متصور است.