فرائد الاصول

استصحاب

دریافت

 بحث در اقسام سه گانه استصحاب امور تدریجی .

اول استصحاب نفس زمان : که در اینجا سه قسم وجود دارد. اما جریان استصحاب در خود زمان توضیح آن گذشت .

اما قسم دوم : یعنی امور تدریجی غیرثابت (زمانیات ) مانند سخن گفتن ، نوشتن ، راه رفتن ، جوشش آب از چشمه ، ظاهرا در چیزهایی ممکن است فرض شود که آن چیز دارای استمرار باشد مانند نطق سخنران در یک مجلس هر چند طولانی شود برخلاف نطق او در دو مجلس . اجرای استصحاب اینجا جایز است . همانند وحدتی که در خود زمان بیان  کردیم حاصل آنکه مثلا تکلم مفهومی کلی است که افرادش در وجود به تدریج است پس شک در آن شک در حدوث مثل موجود است نه در بقای عین موجودودر این صورت استصحاب در خصوص فرد مشکوک جاری نمی شود زیرا شک در حدوث آن است نه در بقای آن ونه در کلی بنابراین اگر مثلا فرض شود که تکلم مجموع اجزایش که در یک مجلس حاصل می شود یک چیز است وشک در بقای آن بشود به جهت شک در کمی وزیادی اجزای آن فرد موجود از تکلم در خارج . مثل شک در اینکه فرد موجود از حیوان عمرش ده روز است یا بیشتر پس استصحاب قدر مشترک (تکلم ) که بین اجزای اقل واکثر مردد است جاری می شود.

اشکال در استصحاب قدر مشترک : این ادعا که شک در بقای قدر مشترک (تکلم ) از حدوث جز آخر کلام ناشی می شود واصل عدم حدوث جز آخر است که مستلزم مرتفع شدن قدر مشترک (تکلم ) می باشد . یعنی فردی که کلی در ضمن آن محتمل است متحقق نیست واصل عدم آن است و............