فرهنگ توسعه رفاه، فرهنگ برانداز سعادت بشری در جامعه ما است/مدیری که «تقدیر المعیشه» اسلامی را اجرا می کند به عنوان مدیر نا لایق می شناسند

آنچه این تعادل را برهم می‌زند و نمی‌گذارد الگوی مصرف خود را مطابق درآمد تنظیم کند، موضوع توسعه زندگی بر مبنای رفاه است، مشکلی که متأسفانه امروز بر نسل جوان ما و بر زندگی خانوادگی زوج‌های جوان ما به‌عنوان یک ویروس و میکروب بر زندگانی آن‌ها حاکم است و زندگی‌های تازه به دوران رسیده را به انقطاع و ازهم‌گسیختگی می‌کشاند.

خطبه اول نماز جمعه، حرم امام رضا ^{(علیه‌السلام)}

آیت‌الله علم‌الهدی در خطبه اول نماز جمعه این هفته مشهد مقدس در حرم امام رضا ^{(علیه‌السلام)} در ادامه بحث سبک زندگی خود بابیان این‌که همان‌طور که مستحضر هستید، بحث ما برحسب دستور مقام معظم رهبری درباره سبک زندگی اسلامی است، گفتند: مطالب گوناگونی در ارتباط با مسائل مربوط به سبک زندگی به محضر مقدس شما ارائه شد؛ ازجمله عناوینی که در توصیه خاص مقام معظم رهبری به‌عنوان سرفصل سبک زندگی اسلامی دستور داده‌شده بود، مبحث الگوی مصرف است.

دریافت
مدت زمان: 20 دقیقه 58 ثانیه

الگوی مصرف در سبک و روش زندگی بر اساس برنامه دینی نقش فوق‌العاده دارد تا آنجایی که چند سال گذشته به‌عنوان پیام سال، اصلاح الگوی مصرف را اعلام فرمودند لذا در طی چند هفته هم‌کلام ما در سبک زندگی اسلامی درباره مبحث الگوی مصرف اختصاص خواهد داشت.

اسلام در تمام مباحث سبک زندگی برنامه دارد

ایشان با اشاره به این‌که الگوی مصرف مؤلفه و مبنایی دارد، ادامه دادند: تنها این‌که ما سفارش کنیم در مصرف صرفه‌جویی کنید، کفایت نمی‌کند؛ اسلام دین برنامه‌ریزی است، اسلام در سبک زندگی به انسان‌ها تنها سفارش نمی‌کند، آنچه در اسلام مقدس مطرح است، در تمام شئون و مسائل سبک زندگی، برنامه دادن است.

در مسئله الگوی مصرف هم اسلام به‌عنوان الگوی مصرف برنامه داده، آن مبنا و محوری که مؤلفه اصلی الگوی مصرف یا مدل هزینه سازی است، عبارت است از دو برنامه و مبنا یکی در زندگی فردی و دوم در برنامه‌ریزی اقتصادی و اجتماعی مردمی؛ آنچه در زندگی فردی و درون خانواده‌ها به‌عنوان مبنای الگوی مصرف مطرح است، تعادل بین دخل‌وخرج است، در زندگی بشر آنچه به‌عنوان الگوی مصرف باید مدیریت شود، تعادل بین تولید و مصرف است.

عضو خبرگان رهبری بابیان این‌که مبنای فعلی صحبت، الگوی مصرف در زندگی فردی است، اظهار داشتند: اگر بنا شد جریان مصرف و هزینه سازی به‌صورت ولنگار در زندگانی فردی و خانوادگی رها شد، بی‌برنامه بود و با سطح درآمد در زندگی مصرف و هزینه تعدیل نشد، این زندگی رو به سقوط است، این زندگی خانوادگی و فردی کانون حوادث، پریشانی‌ها و غصه‌ها خواهد شد.

این محور و تعادل بین درآمد و هزینه در زندگانی فردی و خانوادگی به‌عنوان الگوی مصرف در یک روایت به‌عنوان «تقدیر المعیشه» معرفی‌شده است؛ اصطلاح فرهنگی اسلامی در الگوی مصرف عبارت است از این عنوان.

الگوی مصرف در نگاه معصومین ^{(علیه‌السلام)}

آیت‌الله علم‌الهدی به روایتی از امام محمدباقر ^{(علیه‌السلام)} در خصوص الگوی مصرف اشاره و تصریح کردند: روایتی از امام باقر ^{(علیه‌السلام)} نقل‌شده که همین مضمون در یک حدیثی از امام علی ^{(علیه‌السلام)} روایت‌شده و با همین معنی هم از امام هشتم ^{(علیه‌السلام)} داریم؛ «الکَمالُ کُلُّ الکَمالِ اَلتَفَقَّهُ فی الدّین وَ الصَّبرُ عَلی النائِبَة وَ التَقدیرِ المَعیشَة» انسان کامل، زندگی کامل یعنی در هر بعدی از زندگی انسان که تکامل موضوعیت دارد، در همه این ابعاد، یک پایه در عرصه کمال چه در عرصه فردی، چه در عرصه کمال انسانی سه مؤلفه وجود دارد.

مؤلفه اول، دین فهمی است؛ واقعاً انسانی که در عرصه زندگانی خودش دین فهم نیست و فهم دینی ندارد، نمی‌تواند به‌عنوان انسان کامل زندگی کند مگر یک باسواد و نخبه علمی و فن‌آوری باشد، نه خود انسان کاملی است و نه در زندگی کمال دارد.

ایشان، پایه دوم در زندگی کامل را مبنای الگوی مصرف عنوان کردند و بیان داشتند: انسان باید در معیشت خود برنامه‌ریزی داشته باشد و بر اساس برنامه زندگی کند؛ یعنی انسان در جریان هزینه و مصرف یک ارزیابی نسبت به درآمد داشته باشد و خرج را بر مبنای دخل تنظیم کند؛ نه به این معنا که هرچه درآورد، هزینه بر همان مبنا باشد، هزینه و مصرف باید زیرمجموعه درآمد باشد؛ اما اگر ولنگار هرچه درآمد داشت مصرف کرد و دخل خود را به جریان هزینه کشاند، این فرد در زندگی انسان غیر سعادتمند است.

توسعه زندگی بر مبنای رفاه، برهم زننده تعادل زندگی

امام‌جمعه مشهد مقدس اضافه کردند: آنچه این تعادل را برهم می‌زند و نمی‌گذارد الگوی مصرف خود را مطابق درآمد تنظیم کند، موضوع توسعه زندگی بر مبنای رفاه است، مشکلی که متأسفانه امروز بر نسل جوان ما و بر زندگی خانوادگی زوج‌های جوان ما به‌عنوان یک ویروس و میکروب بر زندگانی آن‌ها حاکم است و زندگی‌های تازه به دوران رسیده را به انقطاع و ازهم‌گسیختگی می‌کشاند.

مسئله توسعه در زندگی و رقابت در رفاه است؛ برادران و خواهران، شما یک بینش  و نگرش عمیقی نسبت به زندگی عامه مردم در کشور داشته باشید؛ کسانی که در یک سابقه و خاطره بالایی برحسب سن خود برخوردارند، هیچ زمان در کشور ما مسافرت به‌اندازه الآن متداول نبود، سفرهای تفریحی، سفرهای تابستانی، سفرهای زیارتی متنوع و متعدد برای یک قشر خاص؛ حساب می‌کند حتماً در تابستان، پاییز و برحسب فصل باید مسافرت‌ها پیاپی صورت بگیرد؛ این‌ها همه رقابت در رفاه است.

ایشان به توسعه فرهنگ رفاه در خانواده‌ها اشاره کردند و عنوان داشتند: می‌گوید پسرعموی من در پاییز به کیش رفته و من هم باید بروم؛ این سبک زندگی، سبک زندگی غیر اسلامی است، سبک زندگی است که فلاکت به بار می‌آورد، رقابت در رفاه و لذت یک مشکل و یک بیماری صد در صد خطرناک زندگی خانواده‌هاست که بر زندگی ما حاکم شده است.

امکانات تفریحی در شهرها لازم است

این‌همه امکانات تفریحاتی در هیچ دوره تاریخ وجود نداشته ، دز یک شهر و مبلمان شهری مراکز تفریحی لازم است اما این‌همه امکانات تفریحی، این‌همه پارک‌های آبی،  کِی این مقدار وجود داشته؟ این‌همه مردم، دارا و نادار در این شهر در کنار هم زندگی می‌کردند، الآن یک امکانات استخر و شنای آبی با این هزینه‌های سنگین در مناطق فقیرنشین حتی در بین اقشار ضعیف این تفریحات گران‌قیمت به‌عنوان توسعه رفاه درحال‌توسعه است.

آیت‌الله علم‌الهدی به نگاه اشتباه مردم نسبت به مدیریت شهری اشاره کردند و گفتند: اگر یک مدیر شهری هم بیاید یک مقدار در توسعه این مراکز الگوی مصرف را بخواهد رعایت کند، به‌عنوان یک آدم بی‌عرضه مطرح می‌شود؛ آقایی که مدیریت شهری را به دست بگیرد و پا را روی گرده مردم به‌عنوان تراکم و ساخت‌وسازهای نامشروع بلند سازی دورکننده هویت شهری پول از مردم جدا کند و مسائل تفریحی و امکانات تفریحی و گردشی برای مردم فراهم کند، این به‌عنوان یک مدیر لایق، عاقل دردمندی که تقدیر المعیشه دینی را در نظر بگیرد، شهر، کشور و جامعه را میدان رقابت تفریحات و رقابت در رفاه قرار ندهد، به‌عنوان یک آدم غیر مدیر از دیدگاه مردم شناخته شود، فرهنگ برانداز سعادت بشری در جامعه ما است.

عضو خبرگان رهبری تصریح کردند: این توسعه در زندگی، هرروز یک ماشین، هرروز یک فرش، این بازارهای سنگین، در شهر ما بااین‌همه زوار و رفت‌وآمدها یک بازار زنگی بود که آن‌هم تبدیل به بازار رضا ^{(علیه‌السلام)} شد؛ الآن در هیچ نقطه پهناور شهری ما که از ابتدای انقلاب دو برابر شده، در کدام خیابان و کدام نقطه می‌توانید قدم بگذارید که به‌صورت یک بازار گسترده نباشد و همه این‌ها راه برای توسعه زندگی و رقابت در رفاه در مسائل زندگی، در ریخت‌وپاش زندگی، همین است که دخترها و پسرها مجبورند مجرد به سر ببرند و نمی‌توانند زندگی تشکیل دهند؛ این ضد الگوی مصرف بر مبنای اسلام عزیز است.