فرائد الاصول

اثبات حجیت استصحاب

دریافت

بحث ما در باره اثبات حجیت استصحاب به وسیله اخبار بود

احتمال چهارمی هم گفته شده و ان این است که بگوئیم از حدیث دو قائده استفاده میشود یکی قانون استصحاب و دیگری قائده احتیاط و اشتغال . روایت به صورت کلی میگوید لا ینقض الیقین.... و معلوم نکرده مراد چیست.....

چهارمین روایت موثقه عمار

از این روایت هم برای حجیت استصحاب استدلال شده است موثقه عمار است که امام میفرماید هر گاه در امری شک کردید بنا را بر یقین بگذار(اذا شککت فابن علی الیقین) یعنی بگو که قبلا عدم اتیان اکثر مسلم بود پس الان هم که شک دارم استصحاب عدم میکنم.

مرحوم شیخ میفرماید  بنا گداری بر اقل در باب شک در رکعات نماز طبق استنباط شما  از این حدیث به خصوص که امام فرموده « هذا اصل» این منافات دارد با آن چه که در لسان روایات دیگر خود شارع مقدس آنرا اصل قرار داده  که همان بنا گذاری بر اکثر باشد و فرموده «متی شککت فابن علی الاکثر» واین معقول نیست که بنا براقل اصل باشد و هم بنابر اکثر

اگر بخواهیم این استدلال را توجیه کنیم دو  احتمال وجود دارد1- یا باید آن را بر تقیه حمل کنیم  و بگوئیم در مقام تقیه این را فرموده است 2-  یا حمل کنیم بر قانون احتیاط

احتمال اول  که اشکلاتی دارد و احتمال دوم هم ربطی به استصحاب ندارد

مطلب دیگر در این روایت وجود دارد که مابین روایت موثقه و روایت صحیحه تفاوت اساسی وجود دارد  و آن این است که مورد صحیحه جزئی است موضوع صحیحه در خصوص نماز شک در رکعات نماز است ولی در روایت موثقه عمار کلی است به طور مطلق فرموده اذا شککت فابن.....  

حال چه مانعی دارد که بگوئیم مفاد  موثقه اصل است یعنی همه جا در شک در اقل واکثر باید بنا را بر اقل گذاشت و نسبت به اکثر اصالة العدم جاری کنیم

مرحوم شیخ میفرماید: با توجه به این مطلب هم این حدیث دلیل بر استصحاب نمیشود

خلاصه اینکه موثقه عمار  هم برای استصحاب قابل استدلال نیست