در تربیت فرزندان باید بین عوامل تربیتی که پدر و مادر هستند هماهنگی وجود داشته باشد

در مورد تربیت فرزند که مهم‌ترین مسئله در یک خانواده است، هماهنگی بین عوامل تربیتی وجود دارد که در این مورد تحقیقات و مطالعه زیادی صورت گرفته اما نکته مهم این است که ببینیم راهکار اسلام و رهنمود دین در تربیت فرزند چیست. 

خطبه‌ی اول نماز جمعه، حرم امام رضا ^{(علیه اسلام)}

خطبه اول

آیت‌الله علم‌الهدی در خطبه اول نماز جمعه دومین جمعه ماه مبارک رمضان در جمع روزه‌داران حرم امام رضا (علیه‌السلام)،  مهم‌ترین مسئله خانواده به‌عنوان یک اصل محوری را موضوع تربیت فرزند عنوان کردند و گفتند: تربیت فرزند و موضوعات دیگر مرتبط باتربیت، از مسائل مهم سبک زندگی اسلامی است.

ایشان ادامه دادند: همان‌طور که وجود یک نوزاد باید تحت یک پرورش کامل قرار بگیرد تا به‌صورت یک جوان قوی‌هیکل برومند دربیاید، دقیقاً ساختار روحی و روانی این نوزاد هم باید تحت یک پرورش شکل بگیرد، به همان مقدار که شکل‌گیری اندام و بدن در جریان رشد انسانی قابل‌توجه است، بیشتر از این، شکل‌گیری ساختار روحی و روانی فرزند ازنظر اخلاقی قابل‌توجه است، این امر یک اصل قطعی سرنوشت‌ساز است.

عوامل تربیت فرزندان در اسلام

در این مورد افراد برحسب تحقیق‌ها و نظریات برای تربیت فرزند رهنمودها و راهکارهایی دارند و ارائه می‌دهند اما نکته مهم این است که ببینیم راهکار اسلام و رهنمود دین در تربیت فرزند چیست.

در تربیت فرزند 4 موضوع حائز اهمیت است، اول هدف و هدفمند بودن موضوع تربیت و پرورش فرزند است؛ دوم، عوامل دخیل و مؤثر در تربیت فرزند، سوم روش تربیتی و موضوع چهارم، فصل‌بندی برخورد با فرزند در مسیر تربیت است.

امام‌جمعه مشهد مقدس خطاب به نماز گذاران بیان داشتند: به دلیل نیاز به انسجام مسائل در بیان موضوع، درخواست دارم تا این مباحث را به‌طور منظم پی گیری کنید تا به یک رهنمود شاخص و صحیح در تربیت فرزند برسیم که اگر تربیت فرزند بر اساس آموزه‌های دینی صورت گرفت، زندگی ما بر اساس سبک زندگی اسلامی پیش خواهد رفت و اگر سایر موارد زندگی را بر اساس آموزه‌های پیش ببریم و تربیت فرزندان را بر این اساس انجام ندهیم، این تربیت منجر به سبک زندگی اسلامی نخواهد شد.

دلیل تربیت هدفمند فرزندان چیست؟

ایشان بابیان این‌که اکثر خانواده‌ها در تربیت فرزند هدفمند نیستند، عنوان داشتند: این بچه می‌خواهد تربیت بشود که به کجا برسد؟ توجه به مقداری از کلیات در تربیت فرزند درست نیست، این‌که خوش‌اخلاق و مؤدب بشود خوب است اما آیا ادب و مؤدب شدن می‌تواند هدف تربیت باشد؟

این‌که بخواهیم فرزند ما در آینده به چه جایگاهی برسد، این می‌شود هدف. جایی بچه را نوازش کنید، جایی سخت‌گیری کنید و بعد بگویید می‌خواهم تربیت کنم، آن مقصد و هدفی که برای تربیت فرزند در نظر دارید، با این برنامه شدنی هست یا نه؟ می‌خواهیم بچه ما یک متدین شود، فعال اقتصادی ش.د و یا دارای یک موفقیت در عرصه‌های اجتماعی باشد؟ هدفمند بودن در تربیت فرزند شرط اول است که باید در راستای تحقق آن هدف فرزند را تربیت کرد.

عضو مجلس خبرگان رهبری اضافه کردند: مسئله اول در تربیت فرزند، هماهنگی عوامل و عناصر تربیتی است که عوامل تربیت در خانه دو نفرند، پدر و مادر، گاهی بچه‌های بزرگ نسبت به بچه‌های کوچک در جریان تربیت دخالت می‌کنند. اگر فرزندی دارید که نسبت به فرزند کوچک‌تر می‌خواهید نقش تربیتی داشته باشد، او هم از عوامل تربیتی در خانه محسوب می‌شود و هرگاه به مهدکودک و دبستان رفت، آن معلم و مربی نیز جزء عوامل تربیتی است.

در خانه بین پدر و مادر در تربیت فرزند باید هماهنگی وجود داشته باشد، این‌گونه نباشد که فرزند با یک برخورد متفاوت از سوی پدر و مادر مواجه شود، این اختلاف یک بذر بی‌تربیتی در وجود او می‌پراکند؛ پس از ورود او به کودکستان و مدرسه باید به‌گونه‌ای باشد که بین محیط کودکستان و مدرسه و خانه هماهنگی و همخوانی وجود داشته باشد؛ این عدم هماهنگی بین کودکستان و خانه، بذر یک سوء تربیتی در وجود او خواهد بود.

ایشان ادامه دادند: اگر بناست پسر یا دختر بزرگ شما به خاطر تفاوت سنی با فرزند کوچک‌تر در جریان تربیتی فرزند حضورداشته باشد، نباید به‌عنوان یک مربی مجزا شناخته شود بلکه باید به‌عنوان یک کمک‌مربی که باتربیت پدر و مادر هماهنگ است شناخته شود درحالی‌که فرزند بزرگ‌تر یک نیروی هیجانی و جوان است و پدر یک مرد میان‌سال آرام و منطقی، نمی‌شود فرزند ازیک‌طرف با یک روحیه هیجانی از سوی برادر یا خواهر بزرگ‌تر مواجه باشد و از طرفی باروحیه آرام و مطمئن از سوی پدر.

نا 4 روش تربیتی داریم، این به آن معنا نیست که باید بچه را به یکی از روش‌ها تربیت کرد، یعنی باید این 4 روش باهم هماهنگ اعمال شود که اگر بنا شد از این روش‌ها برخی انجام شود و برخی انجام نشود، این تربیتی نارسا و ناقص است.

آیت‌الله علم‌الهدی پیرامون مسئله تربیتی فرزند اظهار داشتند: اول این‌که باید ایجاد عادت در او شود، کارشناسان می‌گویند سن آغاز تربیت از 4 سالگی است اما دین ما می‌گوید از 3 سالگی است. قبل از این سن هیچ برنامه تربیتی نباید روی آن‌ها اعمال شود.

فرزند عروسک نیست که با او روزی خوب و روزی بد برخورد کنید

ایشان افزودند: مشکلی که ما در خانواده‌ها داریم، اجرای برنامه‌های ناقص و غیر مجرب در تربیت خانوادگی در تربیت بچه اول است؛ این بچه را با عروسک اشتباه گرفته، عروسک را نوازش می‌کنند، لباس تنش می‌کنند و گاهی هم عصبی می‌شوند و او را می‌زنند، این دخترخانم‌ها به دلیل نداشتن تجربه با او عروسک بازی می‌کنند. او فکر می‌کند که بچه دوساله که زبان‌باز کرده دیگر بزرگ‌شده و شروع می‌کند با او برخورد کردن، در مبانی اسلام تربیت از عادت شروع می‌شود و اولین روش تربیتی ایجاد و تولید عادت در مباحث تربیتی است.

برادران و خواهران این را بدانید امروز که روز ماه رمضان است . روزها روزه‌دارید و شب‌ها عبادت می‌کنید، پدر و مادر خود را دعا کنید، این روزه‌داری شما در روزی با بیش از 18 ساعت روزه‌داری، عادتی است که پدر و مادر در شما ایجاد کردند.