عبرت گرفتن از تاریخ، زمینه ایجاد بصیرت است
تفسیر سوره احزاب ـ همیشه در عبرت میتوانیم در زندگیمان موفق باشیم نه در تجربه، وقتی یک جامعه را ببینیم، نقطههای سقوط، علل و انگیزههای آن سقوط و عناصر و عوامل بیماری در آن جامعه را ببینیم، برای ما عبرت میشود که ایجاد بصیرت میکند.
به گزارش Alamolhoda.com، آیتالله علمالهدی ظهر امروز در سیزدهمین جلسه تفسیر سوره احزاب در ماه مبارک رمضان در مهدیه مشهد، بابیان اینکه به تفسیر آیات مربوط به جنگ احزاب رسیدیم، اظهار کرد: آیات جنگ خندق درباره اصل حادثه نیست بلکه بیشتر مطالب در آیات مربوط به جنگ احزاب، بیان برخورد مسلمانان با این واقعه است.
ایشان ادامه داد: در مقام بیان عکسالعمل مسلمانان، عکسالعمل دو دسته را بیش از بقیه بیان میکند، یکی منافقین و یکی عناصر و جریانهایی که دل بیمار بودند و باورمندیشان به خدا سست بود.
جریان شناسی منافقین و مسلمانان سست ایمان
نماینده ولیفقیه در خراسان رضوی بابیان اینکه پروردگار در تحلیل جریان جنگ خندق، مهندسی دارد، اضافه کرد: خود جنگ را اول، در آیه نهم و دهم میگوید، از دهم تا نوزدهم در مورد برخورد منافقین و بیمار دلان سیاسی بحث میکند که در برابر جنگ چه موضعی داشتند و در آخر، در آیه بیستم نیز رفتار مسلمین را بیان میکند؛ قرآن کتاب هدایت است و میخواهد ما را هدایت کند، تکلیف مؤمنین وقتی در مقابل دشمن قرار میگیرند مشخص است، آنی که برای مسلمانان در آینده مسئله خواهد شد، وجود جریان نفاق و جریانهای سیاسی دل بیمار است، اینها با بحرانهای اجتماعی چگونه برخورد میکنند؟
ایشان خاطرنشان کرد: در بحرانهای سیاسی، اجتماعی و نظامی ما، همیشه در همه ملتها وجود یک عده افراد مردد، متزلزل، سستعنصر و بیعقیده به یک نظام و جریان حاکمیت، باعث میشده دیگران سرد شوند و بهصورت غدهای وسط جامعه عمل کند و جامعه را شکست بدهد؛ در حملات، لشکرکشیها، کشورگشاییهایی که در قرونوسطا صورت گرفته، غالباً اینطور بوده که یک امپراتوری در یک بحران سیاسی، اجتماعی و نظام سقوط میکرده به خاطر عدهای افراد بیعقیدهای که درصدد فرصتیابی برای قدرتیابی بودند.
عبرت از تاریخ بصیرت ایجاد میکند
آیتالله علمالهدی، خطر اثرگذاری منافقان و فرصتطلبان بر جامعه و انقلاب را مشکل پیش روی امروز انقلاب اسلامی دانست و تصریح کرد: این خطر برای اسلام هم هست، گاهی قران حرف میزند که خیال میکنیم خدا این آیه را برای وضع امروز ما نازل کرده است؛ در جامعه ما یک عده افراد هستند که منافق هستند، دنبال فرصتطلبی و قدرتیابی هستند، در موقعیتهای سیاسی مقامی پیدا کنند و در سایه آن بخورند، بچاپند، به امیال و پول و دارایی برسند، یک عده هم جریانهای سیاسی دل بیمار هستند، واقعاً منافق نیستند اما اعتقادشان به این انقلاب، دگرگونی، اسلام و دفاع از اسلام یک عقیده محکم نیستند و دیگران را در مسیر اهداف دشمنان و منافقان همراه میکنند.
ایشان بابیان اینکه باید از تاریخ عبرت بگیریم، افزود: ما همیشه در عبرت میتوانیم در زندگیمان موفق باشیم نه در تجربه؛ در مسائل فیزیکی و فناوریهای تکنولوژی با تجربه موفق میشویم، جریان علمی و فناوری را آقایی انجام میدهد، برای ما تجربه میشود و ما با استفاده از آن بهترش را انجام میدهیم اما در مسائل اجتماعی اینطور نیست، در این مسائل با عبرت موفق میشویم، وقتی یک جامعه را ببینیم، نقطههای سقوط جامعه را ببینیم، علل و انگیزههای آن سقوط را ببینیم، عناصر و عوامل بیماری در آن جامعه را ببینیم، با عبرت برای ما بصیرت ایجاد میشود، عبرت بالاتر از تجربه برای ما مؤثر است در بصیرت.
امام جمعه مشهد مقدس به آیه 16 سوره احزاب «قُلْ لَنْ یَنْفَعَکُمُ الْفِرارُ إِنْ فَرَرْتُمْ مِنَ الْمَوْتِ أَوِ الْقَتْلِ وَ إِذاً لا تُمَتَّعُونَ إِلاَّ قَلیلاً» اشاره کرد و ادامه داد: افراد منافق و بیماردل کسانی هستند که وقتی احزاب وارد جنگ خندق شدند، گفتند اینها آمدند و نمیروند، میایستند و برنمیگردند، تحلیلشان این بود که جنگ از دو حال خارج نیست، یا حمله میکنند و مدینه را میگیرند، صورت دوم اینکه 700 نفر سپاه مسلمین مقاومت کنند و 10 هزار نفر نتوانند وارد مدینه شوند، بههرحال آنان بازنمیگردند، با این وضعیت، بهتر است بار و بنه خود را جمع کنند و با زن و بچهشان به بادیه در بین اعراب فرار کنند.
ایشان اضافه کرد: اعراب یعنی صحراگردان، جریانهای سیاسی دل بیمار در مدینه، تصمیم گرفتند از گوشهای با زن و بچهشان فرار کنند، بادیهنشین بشوند و فقط خبردار بشوند که چه بر سر مدینه و مسلمانان آمد.
مصداق بیمار دلانِ سست ایمان در جامعه امروز
آیتالله علمالهدی به تحولات اجتماعی هنگام پیروزی انقلاب و آغاز جنگ تحمیلی اشاره کرد و گفت: وقتی انقلاب به پیروزی رسید و پسازآن موقع شروع جنگ از کشور خارج شدند، این افراد مصداق آیه 16 سوره احزاب هستند، دل بیمار بودند، انقلاب و امام را قبول نداشتند و چهبسا اسلام را قبول نداشتند، اسلام تئوریزه شدهای که فقط نماز و روزه بیدردسر بخواهد را قبول داشتند؛ در کشوری که جنگ است، با استکبار درافتاده و با تمام جریانهای ضد دین مخالف است، چرا زندگی کنیم؟ در گوشهای از دنیا زندگی میکنیم و وضع خودمان را داریم؛ این نوع تفکر هم الان وجود دارد، عدهای فکر میکنند سرمایهای در کشور جمع کردند که دیگر چرا اینجایی که یک روز تهاجم فرهنگی، یک روز تهاجم اقتصادی است، با دنیا و استکبار مسئله دارد و میجنگد زندگی کنیم؟ در گوشهای از دنیا بدون دغدغه راحت زندگی میکنیم.
ایشان افزود: این نوع تفکر که آن زمان در مدینه و جامعه مسلمانان در کنار پیغمبر وجود داشت، همان تفکر امروز در جامعه ما نیز وجود دارد و خداوند در قران میفرماید «وجود اینطور آدمها در جامعه نفعی برای شما ندارد»، نه فناور، نه اندیشمند، نه نخبه و نه سرمایهاش به درد شما نمیخورد چون در عرصه مقابله با دشمن در کنار شما قرار نمیگیرد.
سرمایه رفاهطلبان نفعی برای جامعه ندارد
نماینده ولیفقیه در خراسان رضوی به ایام دفاع مقدس اشاره کرد و ادامه داد: بسیاری از خدمات پشت جبهه را ثروتمندان متدین ارائه میدادند اما از قشر راحتطلب و مرفه، عناصری که ادعای نخبگی در عرصههای سیاسی و اقتصادی دارند، چقدر شهید دادند؟ چقدر جانباز دادند و چقدر در جبهه نقش داشتند؟ آدم رفاهطلبی که بطری عرق شبانهروزیاش را به اصل دینمداری این نظام میفروشد، برود، وجودش اثری ندارد که بگوییم از دست رفتند.
ایشان طرح این پرسش که در چنین شرایطی، وظیفه ما چیست، خاطرنشان کرد: شما هر وقت در جامعه به این سردرگمی رسیدید، دنبال سر پیغمبر بروید، ببینید پیغمبر چه میکند، در کدام خط است، منطق پیغمبر در جنگ احزاب چیست، به همان عمل کنید، پیغمبر اکرم در جنگ احزاب راهکار ارائه میکرد، سلمان گفت خندق بکنید، خود پیغمبر هم شروع به کندن خندق کرد.
آیتالله علمالهدی بابیان اینکه امروز که پیغمبر نیست، باید مظهر پیغمبر را بشناسید و به او عمل کنید، اضافه کرد: امروز رهبر انقلاب مظهر پیغمبر است، رهبری نیز هم راهکار، هم استراتژی، هم خط و هم راهبرد را نشان میدهد.
دو الزام زندگی امروز برای اکمال دین
ایشان، برائت از مشرکین و پیروی از اسوه حسنه را دو الزام زندگی امروز دانست و گفت: در شرایط امروز به دو چیز نیاز داریم، یکی برائت از مشرکین، یعنی دنبال آنان نرویم، چشم به آنان نداشته باشیم، درصدد اینکه مشکلات ما در ارتباطات با آنان حل شود نداشته باشیم و دوم، در مقابله با دشمن که میخواهد با ما بجنگد، اسوه حسنه داشته باشیم که الگوی ما در برائت از مشرکین، حضرت ابراهیم و پیغمبر برای ما اسوه حسنه است؛ اگر این دو الگو را در برنامههای اجتماعی و خط و خطوط اجتماعی بگیریم، کارمان ازنظر دین کامل است.
عضو مجلس خبرگان رهبری با تأکید بر اینکه برای غلبه بر تهاجمات دشمن باید پیغمبر را اسوه خود قرار دهیم، بیان کرد: پیغمبر دو کار انجام داد، اول مقاومت کرد و کار دوم، امیدوار به نصرت خدا بود، امید داشت خدا یاریاش کند و با امیدواری به نصرت خدا، پیغمبر کارش را پیش میبرد.
ایشان ادامه داد: ریشه اینکه منافقین به این روز افتادند، باور نکردن بود، نصرت خدا را باور نکردند، آدم اگر باورمند شد، تمام معادله بندی، تمام تحلیل و ارزیابیاش روی باوری که نسبت به خدا و معاد به دست آورده متمرکز میشود ولی اگر باورمند نشد، همه تحلیلها و تبیینها اشتباه میشود.
پسندیده نیست کانون خانواده را به هم بزنید
آیتالله علمالهدی به جایگاه و منزلت مقام زن در نگاه اسلام اشاره کرد و گفت: زنان و فرزندان در زندگی مشارکت دارند و شریک زندگی یکدیگر هستند، کار پسندیدهای نیست که برخی کانون خانواده را بهصرف اینکه پیامبر اکرم ازدواج مجدد داشته، به خاطر ازدواج مجدد به هم بزند.
ایشان با تأکید بر اینکه حلال و حرام برای مرزبندی است، یادآور شد: مشخص کردن حلال و حرام برای مشخص کردن مرز انجام کار است، قرار نیست هر حلالی را انجام دهیم؛ مگر پیامبر برای شهوترانی ازدواج میکردند؟ هر ازدواج ایشان فلسفه و دلیلی دارد.