امور مساجد ـ دیدار امور مساجد ـ اگر از روز اول در اجرای فرمان رهبری در ایجاد تحول، ساختار و قالب را حفظ می‌کردیم و از درون در عرصه‌های علمی، فرهنگی و اخلاقی دست به تحول می‌زدیم، موفق می‌شدیم.

به گزارش Alamolhoda.com، آیت‌الله علم‌الهدی پیش از ظهر امروز در دیدار با کارکنان مرکز رسیدگی به امور مساجد و رابطان مساجد مناطق شهری و حاشیه شهر ضمن تبریک میلاد باسعادت امام جوادالائمه ^{(علیه‌السلام)}، اظهار کرد: خوشبختانه در مرکز امور مساجد شاهد تحول مؤثری هستیم و از همه بزرگوارانی که از نبوغ و نخبگی‌شان در برنامه‌ریزی و اجرای برنامه‌ها استفاده می‌کنند، تشکر دارم.

ایشان با اشاره به محقق نشدن ایجاد تحول در حوزه‌های علمیه، ادامه داد: نزدیک به 20 سال است که مقام معظم رهبری در دیدارهای مختلف و موارد گوناگون روی مسئله تحول در حوزه علمیه اصرار دارند، سفرهایی که به قم داشتند، بیاناتی که در دو مرحله در مشهد فرمودند و همچنین در دیدارهای مختلف با طلاب، ]مشخص می‌شود [تحول در حوزه برای ایشان به‌عنوان مسئله‌ای جدی مطرح است که متأسفانه موفق به ایجاد تحول عمیق در حوزه نشدیم.

نماینده ولی‌فقیه در خراسان رضوی، دلیل موفق نبودن در ایجاد تحول را تمرکز بر تغییر ساختارها دانست و افزود: ما در ایجاد تحول، قصه را از ساختار و قالب شروع کردیم و فکر می‌کنیم با بهم زدن قالب و ساختار موجود، می‌شود تحول ایجاد کرد درحالی‌که اساس ساختار با یک اندیشه و جریان فرهنگی کهن آمیخته‌شده است، ]اگر[ بخواهیم این بنای مستحکم را بهم بزنیم و بنای جدیدی درست کنیم، نه در برهم زدنش و نه جایگزین کردنش با بنای بهتر موفق خواهیم بود.

تحول در حوزه با تحول در جریان فرهنگی حوزه محقق می‌شود

ایشان یادآور شد: تحول در جریان ارزشی و فرهنگی با تحول در یک ساختار متفاوت است؛ اگر از روز اول در اجرای فرمان رهبری در ایجاد تحول، ساختار و قالب را حفظ می‌کردیم و از درون در عرصه‌های علمی، فرهنگی و اخلاقی دست به تحول می‌زدیم، موفق می‌شدیم ]اما [نشستیم و بحث کردیم که ساختار و قالب را بهم بزنیم که در این امر موفق نبودیم.

آیت‌الله علم‌الهدی به پیشینه تأثیر ساختار مسجد در کنش‌های اجتماعی مسلمانان اشاره کرد و گفت: پیش‌نماز و امام جماعت مسجد به‌عنوان کانون و شگرد ارتباطی روحانیت با مردم، یک جریان فرهنگی، سنتی و کهن هست که از روز اول به‌طور طبیعی به وجود آمده و تا امروز نیز در تمام عرصه‌ها و از همه بالاتر در مسئله انقلاب مفید بوده است.

نباید ساختارهای مؤثر را تغییر داد

ایشان به نقش مساجد در پیروزی انقلاب نیز اشاره کرد و ادامه داد: علت این‌که انقلاب ما به پیروزی رسید و رژیم تا دندان مسلح ستم‌شاهی را شکست دادیم، سازمان مسجد بود؛ این جریان در گذشته نتیجه‌بخش بوده، این درست نیست ساختار جریانی که قرن‌ها نتیجه‌بخش بوده و در بحران‌ها، حرکت‌های انقلابی و سیاسی نیز مؤثر بوده است را برهم بزنیم و چیز دیگری درست کنیم.

امام‌جمعه مشهد مقدس با بیان این‌که برنامه‌های مفید را باید در دل همین جریان و در کنار تقویت آن اجرا کرد، یادآور شد: باید دو برنامه داشته باشیم، برنامه اول، تقویت همین ساختار است؛ زوائد و چیزهایی که می‌تواند مضر باشد را حذف کنیم و جریان‌های مفید را در این قالب وارد کنیم.

مساجد سرمایه اجتماعی جامعه هستند

ایشان تصریح کرد: مساجد سرمایه اجتماعی جامعه هستند، ارتباطاتی که روحانیت با مردم در تداوم جریان سنتی داشته نیز یک سرمایه است که در مساجد وجود دارد، این سرمایه را نباید از دست بدهیم؛ رهبر معظم انقلاب نیز در سخنرانی اخیر خود فرمودند «این‌که میگویم جوان‌گرایی، به معنای پیر زدایی نیست، اصلی که مهم است، اصل شایسته‌سالاری است، از یک جهت باید فرصت‌ها برای جوانان فراهم شود وارد عرصه کار و عملیات شوند» اما بنا نداشته باشیم پیرمرد 80، 90 ساله که یک سرمایه ارتباطی است را حذف کنیم و یک جوان بیاوریم.

آیت‌الله علم‌الهدی با یادآوری این نکته که باید با حفظ ساختار، در محتوا تغییر ایجاد کرد، گفت: به‌طور مثال در یک مسجد، در کنار امام جماعت پیرمرد، یک جوان را قرار بدهیم، این کار در چند مسجد اجرا شده و جواب داده؛ در برنامه‌ریزی‌ها دقت کنید که برنامه سرمایه زدایی نباشد.

ایشان در مورد ایجاد تشکیلات مناطق مساجد استان، اظهار کرد: یکی از راه‌های سازمان‌دهی و نظام دادن به کار، تشکیلات مناطق است اما تجربه‌ای در این تشکیلات داریم که باید دقت کنید تکرار نشود؛ معمولاً وقتی به سراغ نظام دهی می‌رویم، نظام دهی در جریان ارتباط تشکیلاتی، مسؤولیت‌ها را برهم می‌زند.

نماینده ولی‌فقیه در خراسان رضوی با بیان این‌که مدیریت‌ها نباید به‌گونه‌ای باشد که تشکیلات امور را بهم بزند، ادامه داد: اعضای خبرگان رهبری در یکی از جلسات به رئیس جدید قوه قضائیه گفتند این مسؤولیت‌های درختی خاصی که از رئیس قوه شروع شده تا به یک دادستان و دادگستری در شهرستان می‌رسد، نظام دهی است که مسؤولیت‌ها را لوث می‌کند؛ رئیس قوه قضایی مجتهد مسلمی در رأس قوه است که چند معاون دارد، مسؤولیت‌ها در اعضای شورای عالی قوه قضاییه توزیع می‌شود، به مسؤولان استان‌ها و بعدتر به مسؤولان شهرستان‌ها می‌رسد.

ایشان با بیان این‌که اشکال چنین ساختاری، قطع اختیارات از رأس قوه و سپردن آن به شاخه‌های پایینی است، یادآور شد: تشکیلات را طوری نچینید که مسؤولیت‌ها از بالا قطع شود و به دست پایین باشد؛ رابط از مرکز کل، اطلاعات را از رئیس منطقه می‌خواهد، اگر رابط به رئیس منطقه مراجعه کرد، اطلاعات را دریافت می‌کند، اگر مراجعه نکرد، از منطقه بی‌خبر است؛ تقسیم مسؤولیت این‌طور نباشد که همان نابسامانی گذشته ایجاد شود

آیت‌الله علم‌الهدی افزود: شبکه ارتباطات و خبرگیری برای رئیس مجموعه لازم است که نسبت به مسائل مناطق مختلف آگاهی داشته باشد، در تشکیلات بزرگ مملکت نیز این مشکل را داریم، شبکه اطلاعات قوی برای رئیس مجموعه و قوه لازم است که از شگردهای مقام معظم رهبری است.

ایشان گفت: گاهی در بعضی موضوعات اطلاعات رهبر معظم انقلاب در مورد مشهد از من بیشتر است و این نشان از شبکه ارتباطات ایشان دارد.