از موسیقی در مدح و مرثیه استفاده نکنیم/ استفاده از «ابزار موسیقی» در ادبیات فرهنگی ائمه وجود ندارد
ائمه در زندگی خود ادبیات فرهنگی دارند اما هیچ گاه نمیبینیم برای تبلیغ دین و گسترش معارف خود از ابزار موسیقی استفاده کرده باشند، این یعنی ادبیات فرهنگی اهل بیت با این ابزار موسیقی مأنوس نبوده اما به معنای حرمت آن در همه جوانب نیست.
به گزارش Alamolhoda.com، آیتالله علمالهدی پیش از ظهر امروز در دیدار با مربیان برگزیده سرود سراسر کشور، با بیان اینکه کار شما تبلور هنر دینی در نظام و کشور است، اظهار کرد: امیدواریم اجتماع شما نخبگان فرهنگی و هنری در تاریخ به عنوان انسجام هنرمندان دینی ثبت شود و هنر دینی را در نمایشی فراگیر در برابر بینشها و عرصه ذوقها استقرار ببخشد.
ایشان با بیان اینکه علم ابزار پرورش فکر است و هنر ابزار پرورش احساس، خاطرنشان کرد: نقش آفرینی احساس در کنار عقل، یک توانمندی و اثربخشی موازی است یعنی اگر احساس در کنار عقل وجود نداشت، تمام حرکتها در انسان میمرد و هیچ جریان پویایی در عرصه متنوع زندگی انسان به وجود نمیآمد.
نماینده ولی فقیه در خراسان رضوی با بیان اینکه کاربرد هنر در موارد مختلف متناسب با آن مورد خاص احساسی، اهمیت زیادی دارد، ادامه داد: مشکلی که ما در جامعه امروز در عرصه هنر با آن مواجه هستیم، کاربرد هنر در شرایط مختلف زندگی است که نسبت به آن بیتوجهی میشود، این بیتوجهیها و بیاعتناییها در جریان هنر سبب میشود نه تنها از سرمایه بزرگ پرورش احساس درست استفاده نکنیم بلکه به ضرر زندگی و کمال انسانی ما نیز تمام شود.
ایشان یادآور شد: اگر کسی بگوید جامعه بیهنر میتواند زندگی کند، مثل این است که بگوید انسان بدون علم میتواند زندگانی انسانی داشته باشد؛ اگر علم را از عرصه زندگانی انسان حذف کنید، عقل از زندگی حذف میشود و انسان به صورت یک جانور در تودههای شهوت و امیال زندگی خواهد کرد و اگر احساس را از زندگانی انسان حذف کنید، انسانی تبدیل به سنگی بیحرکت میشود.
ایشان با تأکید بر اینکه همه انواع هنر در عرصه رشدبخشی و پرورش احساس ما نقش خاصی ایفا میکنند، گفت: شناخت جایگاه هر یک از انواع هنر در عرصه رشدبخشی و پرورش احساس انسانی مهم است.
عضو مجلس خبرگان رهبری به بیان ابعاد موسیقی پرداخت و ادامه داد: وقتی از موسیقی صحبت میکنیم، از استعمال ابزار و آلات موسیقی مخصوص در جریانات فنی خاص صحبت میشود در حالی که تنها این موسیقی نیست، هنر موسیقی عبارت است از هنر پرورش صدا و صوتی که نواخته میشود، چه با ابزار و چه با حنجرهها که مغز و دل انسان را تحت تأثیر قرار میدهد.
آیتالله علمالهدی با بیان اینکه اگر از موسیقی در جایگاه و کاربرد درست استفاده شود، در رشدبخشی، تحریک احساس و پرورش آن نقش مؤثر و مثبتی دارد، اظهار کرد: در میان انواع هنرها، ضربه پذیری و خسارتی که بر پیکره هنر موسیقی در تاریخ زندگی بشر وارد شده، بر هیچ هنری وارد نشده است.
ایشان افزود: موسیقی در طول تاریخ در جریان ابتذال و عیاشی قرار گرفته است؛ هیچ هنری را ندیدید که اینطور حرمتش پایمال شده و به عنوان لجن پراکنترین ابزار دربیاید.
امام جمعه مشهد مقدس اضافه کرد: اولین قدمی که هنرمندان این عرصه باید بردارند، این است که این هنر را از عرصه ظلم و تجاوزی که جریانهای شهوتران مستکبر در طول تاریخ به آن روا داشتند و امروز نیز وجود دارد، نجات دهند.
ایشان به وجود موسیقی از صدر اسلام تا امروز اشاره کرد و گفت: ائمه در زندگی خود ادبیات فرهنگی داشتند، شعر در ادبیات فرهنگی ائمه جایگاه بالایی دارد حتی به بعضی ائمه اشعاری و دیوانی نیز به امیرالمؤمنین نسبت داده شده، همچنین شعرایی که در زمان ائمه زندگی میکردند، شدیدأ مورد سفارش و تقدیر ائمه قرار گرفتند.
آیتالله علمالهدی یادآور شد: اما هیچ گاه نمیبینیم ائمه برای تبلیغ دین و گسترش معارف خود، از ابزار موسیقی استفاده کرده باشند، این یعنی ادبیات فرهنگی اهل بیت با این ابزار مأنوس نبوده اما به معنای حرمت ابزار موسیقی در همه جوانب نیست.
ایشان با تأکید بر اینکه استفاده از موسیقی در مسیر ابتذال، آن را بدنام کرده است، اظهار کرد: از همین ابزار میتوان در جریان موسیقی آموزنده و رشد بخش جامعه استفاده کرد.
عضو مجلس خبرگان رهبری با بیان اینکه آنچه روی آن بحث داریم، استخدام موسیقی ابزاری در جهت ترویج و توسعه اهل بیت، مدح و مرثیه اهل بیت است، تصریح کرد: با این که اهل بیت تمام ابزارش را داشتند اما از موسیقی در ترویج معارف و در ادبیات فرهنگی اهل بیت استفاده نشده است، ما نیز در مدح و مرثیه ائمه از آن استفاده نکنیم.
ایشان ادامه داد: اگر در مرثیهها و مدحها هنری را به شکل مطلوب در اختیار داشته باشیم، در جذب دلها و عواطف نسبت به اهل بیت، ابزاری قوی و ارزشمند است.
آیتالله علمالهدی خاطرنشان کرد: آنچه در موسیقی برای ما مضموم هست و حرام شده، موسیقی مبتذل و مصداق لغو است، هر حرکتی انجام دهیم که مصداق لغو باشد، حرام است، اگر کسی برای ورزش حرکاتی به بدنش دهد حرام نیست اما اگر به عنوان رقص باشد چون مصداق لغو است، حرام میشود.
ایشان اضافه کرد: موسیقی نیز همین است، صدا اگر مصداق لغو نشد حرام نیست، چه صدا از حنجره و چه از ابزار موسیقی خارج شود.