فرائد الاصول ، تنبیهات شبهه ی محصوره

اگر بگوییم تخلف از حکم عقل عقاب ندارد پس چرا درمورد کافر که حکم شرعی به او نرسیده واز عقل تخلف می کند عقاب می شود؟ پاسخ : در اینکه حکم عقل ارشادی است اگر در ضرر واقع شود عقاب می شود ولی اگر در ضرر واقع نشود عقاب نمی شود اگر ظرف مشتبه  الخمریه را استفاده کرد وخمریت آن ثابت شد او را عقاب می کنند. وعلت اینکه کافر را عقاب می کنند به این دلیل است که حجت بر او تمام شده است ولی مخالفت می کند عقل برای او حجت باطنی است .

جلسه ی چهارم درس حوزه ، مسجد گوهرشاد

دریافت
مدت زمان: 39 دقیقه 58 ثانیه

تنبیه دوم : اجتناب از هر مشتبه واجب است به خاطر اینکه واقع در حرام نشویم .وجوب اجتناب ارشادی است .

ان قلت : اگر بگوییم تخلف از حکم عقل عقاب ندارد پس چرا درمورد کافر که حکم شرعی به او نرسیده واز عقل تخلف می کند عقاب می شود؟ پاسخ : در اینکه حکم عقل ارشادی است اگر در ضرر واقع شود عقاب می شود ولی اگر در ضرر واقع نشود عقاب نمی شود اگر ظرف مشتبه  الخمریه را استفاده کرد وخمریت آن ثابت شد او را عقاب می کنند. وعلت اینکه کافر را عقاب می کنند به این دلیل است که حجت بر او تمام شده است ولی مخالفت می کند عقل برای او حجت باطنی است .

شاید گفته شود تارک شکر منعم را به خاطر تجری عقاب کنند جواب این است که تجری قبح فاعلی دارد ومعلوم نیست خداوند او را عقاب کند یا خیر وما نمی توانیم برای خداوند تکلیف ثابت کنیم . بعضی گفته اند می توانیم ادله احتیاط را در اینجا جاری کنیم الوقوف عند الشبهه اولی من الا قتحام فی الهلکه احتیاط عقلی اقتضا دارد که ما تکالیف را انجام دهیم چرا که اگر ترک کنیم اگر قیامتی وجود داشته باشد قطعا" شخص ضرر می بیند . مرحوم شیخ این قول راضعیف می داند.

تنبیه سوم : اجتناب از یکی از مشتبهین در صورتی واجب است که تکلیف به حرام واقعی منجز باشد .

با وجود سه شرط تکلیف منجز می شود 1- باآمدن علم اجمالی 2- مقدورمکلف باشد 3- مورد ابتلا باشد