شاهنامه کتاب نمادسازی فرهنگی است که فردوسی در آن سه اصل اقتدار، استقلال و آزادی را فرهنگسازی نمود
آنچه فردوسی در شاهنامه به عنوان زور و قدرت معرفی میکند یک شخصیت افسانهای در تاریخ این مرز و بوم نیست، فردسی در شاهنامه شخصیتسازی و ظرفیتسازی میکند. شاهنامه کتاب نمادسازی فرهنگی بوده و فردوسی در آن سه اصل نماد اقتدار، استقلال و آزادی را فرهنگسازی نمود
به گزارش Alamolhoda.com، آیتالله علمالهدی امشب در آئین پاسداشت 19 تیر و صدور فرمان مقام معظم رهبری در بحث احیای منطقه توس اظهار داشت: افتخاری نصیب من شد که در جمع شما فرهیختگان نسبت به موقعیت خاص نماد ارزشی شهر اسلامی در شهر مقدس طوس حضور یابم.
وی به جایگاه علمی و ادبی حکیم ابوالقاسم فردوسی اشاره کرد و گفت: این حکیم بزرگوار اندیشه علمی و ادبی، خود را در پای توسعه ولایت اهلبیت(ع) هزینه کرد.
نماینده ولیفقیه در خراسان رضوی با بیان اینکه مرحوم حکیم ابوالقاسم فردوسی، امتیاز مکان و زمان است، ادامه داد: همه زمانها و مکانها با هم تفاوتی ندارند، اما آنچه یکزمان یا یک مکان را از یکی از این دو جنبه یا هردوی آن بااهمیت میکند، به دلیل وقایعی است که در آنها رخداده است.
آیتالله علمالهدی با اشاره به جایگاه مهم مکانی مسجدالحرام و جایگاه مهم زمانی شب قدر، افزود: بهعنوانمثال، آن زمانی که ذات مقدس پروردگار در نیمهشب، موسی کلیمالله را برای ارتباط مستقیم و بدون واسطه با خودش در مقدسترین مکانها و در مقدسترین زمانها دعوت کرده یا مکانی که با او صحبت میکند، آنجا را بهعنوان بقعه مبارکه میتوان معرفی کرد.
ایشان بیان کرد: سرزمین طوس هم برحسب موقعیت مکانی که مبدأ ظهور و بروز چهرههای عظیم و بزرگ اسلامی بوده است، از نظر ما میتواند یک بقعه مبارکه باشد.
نماینده ولیفقیه در خراسان رضوی متذکر شد: بزرگوارانی که در این شهر به ظهور پیوستند و مبدأ توسعه و گسترش بزرگترین ذخیره علمی، فرهنگی و مکتب اسلامی و معارف اهلالبیت در روی کره زمین قرار گرفتند.
ایشان به برخی چهرههای شاخص علمی و فرهنگی برخاسته از طوس اشاره کرد و گفت: وقتی چهرههای برجسته و شخصیتهای عظیم وابسته به طوس را بررسی میکنیم، متوجه میشویم همه آنها، افرادی فرهیخته، فعال و عنصری قوی و کارآمد در حوزه معارف اهلبیت (ع) بودهاند.
آیتالله علمالهدی ادامه داد: افکار و اندیشههای اهلبیت (ع) طوسط شیخ طوسی، مؤسس حوزه علمیه نجف که جایگاه عظیمی در فقه شیعه دارد، ترویج یافت و امروز به ما رسیده است.
ایشان با بیان اینکه خواجهنصیرالدین طوسی، مورخ بزرگ و اندیشمند اسلامی هم از خطه طوس برخاسته است، افزود: خواجه نصیر در علم نجوم تحول عظیم و پایدار علمی به وجود آورد و در آموزههای او دنیای نجوم امروز در تمام ابعاد و در همه جای دنیا بهره میبرند.
امامجمعه مشهد، ابوالقاسم فردوسی را بزرگترین عامل بنیانگذار فرهنگ مقاومت در عرصه سیاسی و اجتماعی دانست و متذکر شد: او بزرگترین عامل گسترش فرهنگ ولایت در این سرزمین بود و هنوز در این سرزمین پاک و مقدس میدرخشد.
رهبر انقلاب عظمت نهفته در این سرزمین را نمایش دادند
ایشان تأکید کرد: مسئلهای که در مورد طوس باید توجه داشته باشیم، توجه به عنایت خاصی که مقام معظم رهبری در 21 سال گذشته با تشریففرمایی خود این نقطه را مورد اهتمام قرار دادند.
آیتالله علمالهدی ادامه داد: رهبر انقلاب با تشریففرمایی خود، عظمت نهفته در این سرزمین را بهصورت یک تابلو شفاف در دستنوشته گرانقدر خود علنی کردند و این بزرگترین عاملی است که امتیاز طوس را بر ما ثابت میکند.
ایشان بیان کرد: مسئلهای که ما در مورد طوس و عمدتاً درباره شخص محوری این سرزمین، حکیم ابوالقاسم فردوسی باید توجه داشته باشیم، توجه به مظلومیت این شخصیت بزرگوار و این فخر عظیم فرهنگی دینی و اسلامی ما در حوزه معرفتشناسی بوده که آنطور که باید و شاید در شخصیت بایستهاش مورد توجه قرار نگرفته است.
آیتالله علمالهدی سه رویکرد را در حوزه فردوسی شناسی تبیین کرد و گفت: فردوسی را میتوان از رویکردهای هنری و بهعنوان شاعری حماسهسرا و همچنین رویکرد تاریخی که نشانگر تمدن ثاقب ایرانی است، موردبررسی قرار داد، اما هیچکدام رویکرد واقعی در معرفتشناسی حکیم ابوالقاسم فردوسی نیست.
ایشان با بیان اینکه رویکرد واقعی در شناخت این چهره عظیم و عزیز اسلامی، رویکرد فرهنگی است، ادامه داد: فردوسی بنیانگذار فرهنگ عظیمی بود که بهواسطه اهلبیت پیامبر(ص) بهعنوان جریانی انقلاب ساز در بستر اسلام ظهور کرد.
فردوسی در شاهنامه جریانسازی میکند
امامجمعه مشهد با تأکید بر اینکه فردوسی در شاهنامه جریانسازی میکند، ادامه داد: آنچه فردوسی در شاهنامهاش بهعنوان نماد زور، پهلوانی و قدرت معرفی میکند، در واقع شخصیتهای ساختهشده در پهلوانی و عناصر افسانهای در تاریخ این مرز و بوم نیست.
ایشان افزود: مسئله رستم شخص نیست، یک پهلوان زورمند سیستانی را بهعنوان یک مفخر اقتدار نظامی معرفی کردن یا درباره او افسانه سرودن نیست، رستم در شاهنامه یک جریان بوده که در موقعیتی از نظر تحجر و بینشهای انقلاب قرارگرفته است.
آیتالله علمالهدی گفت: در آن فضای اختناق و خفقانی که نظامهای طاغوتی بر این سرزمین و مردم اجرا کرده بودند، فردوسی برای اینکه جریان انقلاب در اندیشهها و فکرها بهصورت یک بذر کاشته شود و در طول مدت با رشد این بذر در کانون فکر و مغزها انقلابها به وجود بیاید، این شاهنامه را سروده است.
ایشان ادامه داد: شاهنامه با این منظور ساختهشده که در سه محور نمادسازی در اندیشه مردم و با توجه به مسائل ذوقی و ادبی و ایجاد روحیه انقلابی در نسل مردم آن دوران ایجاد کند.
شاهنامه، نمادسازی فرهنگی است
آیتالله علمالهدی، شاهنامه را نمادسازی فرهنگی دانست و گفت: این اثر عظیم نهتنها یک نمونه شعر و ادب که رستم نماد اقتدار است.
ایشان با بیان اینکه فردوسی سه نکته انقلابی که هر ملت و جامعهای را به حرکت درمیآورد، نمادسازی کرده است، افزود: اقتدار، استقلال و آزادی در تمام اشعار شاهنامه بروز و ظهور دارد.
امامجمعه مشهد ادامه داد: آنچه فردوسی در اشعار خود بیان میکند و از سرودن یک جریان، تاریخچه و داستان نتیجهگیری میکند، توسعه اقتدار است یا ترویج استقلال با تحریک بهطرف آزادی و رهایی از زیر یوغ هر قدرت و استعمار است.
ایشان افزود: اینکه میفرماید «اگر سربهسر تن به کشتن دهیم، از آن به که کشور به دشمن دهیم»، حاصل نتیجهگیری از یک مسیر جریانی، حماسی و داستانی است که حقیقت ایثار را میگوید، حقیقت ایثار را در نمادهای مختلفی نتیجه میگیرد.
آیتالله علمالهدی با اشاره به جایگاه فرهنگی فردوسی ادامه داد: تمام فعالان فرهنگی انقلاب ما باید به پا خیزد و فردوسی را از مظلومیت نجات دهد، فردوسی پیش از آنکه شاعر باشد حکیم بده با دیده داستانسرایی به او نگاه کردن، ظلم است.
ایشان با بیان اینکه تمام ظلمی که ملت ما در برابر قدرتهای استکباری و استعماری بر خود دید به خاطر باور نداشتن به خود است، افزود: فردوسی در قالب شاهنامه به تأسیس نمادها و جریانهای اقتدار پرداخت.
آیتالله علمالهدی به سفر رهبر انقلاب در سال 75 به طوس اشاره کرد و گفت: ایشان، رسالتی را برای مدیران مشهد و خراسان تعیین کردند که مردمی که میخواهند تمام ذخایر فکری و اندیشهای خود را از زیرزمین استخراج کنند، به سرزمین طوس بیایند و از این سرزمین استخراج کنند، نهتنها اینکه یک آثار باستانی را از زیر زمین خارج کنند.
ایشان ادامه داد: نمیگویم سفالی که از زمین خارج میشود بیارزش بوده، کاملاً ارزشمند است، اما آنچه مهم بوده و رهبری فرمودند، برای استخراج ذخایر فکری و فرهنگی این سرزمین است.
الحاق منطقه طوس به مشهد اقدام ارزشمندی است
آیتالله علمالهدی از اقدامات شورای چهارم و شهردار انقلابی مشهد تشکر کرد و گفت: الحاق فردوسی به مشهد از اقدامات قابلتقدیر است، حیف بود فردوسی بهعنوان یک روستا و دهکده گمنام در منطقه قرار گیرد و زائران به آن بهعنوان یک اثر باستانی و تفریح گاه نگاه کنند.
ایشان ادامه داد: این اقدام که فردوسی را به مشهد ملحق کردند بسیار ارزشمند است، فردوسی و طوس با این عظمت بیاید در شعاع ولایت و امامت وجود اقدس مولا علی بن موسیالرضا(ع) و درخشش خورشید امام هشتم این واقعیت را شفافتر و متجلیتر کند.
نماینده ولیفقیه در خراسان رضوی همچنین از آبادسازیهای صورت گرفته در این منطقه تشکر کرد و گفت: با کمال تأسف باید عرض کنم که 21 سال از فرمان رهبری میگذرد، شورای احیای طوس تشکیلشده، اما آنچه تا الآن گذشته نهتنها بایسته نیست بلکه اگر با فرمان رهبری بخواهیم مسائل را تحلیل کنیم، ظلمی که نسبت به این سرزمین و فردوسی شده است که با چنین فرمان اکیدی، حرکت قابلتوجهی در اینجا صورت نگرفته است.
ایشان با بیان اینکه شایسته است آرامگاه فردوسی بهعنوان مرکز همایشها و حرکتهای ادبی و هنری و تجمعهای ادبی و هنری قرار گیرد، گفت: متأسفانه حرفهایی که بیان میکنم که میافتد در دندانههای مغرض سیاسی، تقطیع میشود و اصل کلام من مطرح نمیشود.
امامجمعه مشهد ادامه داد: بحثی درباره تفاوت فرهنگی بین صنعت گردشگری و مسئله زیارت مطرح شد، قضیه را جوری منعکس کردند که بنده عنصر مخالف صنعت گردشگری هستم.
ایشان تأکید کرد: من پیشازاین عرض کردم که فرهنگ زیارت با فرهنگ گردشگری متفاوت است اما این به معنای مخالفت با این صنعت نیست.
ایشان افزود: گردشگری در کشور بهخصوص در شهر ما از مبادی ارزشمند مهم اقتصادی است، کدام عاقلی میتواند بگوید با این مبدأ گردشگری که نقش مهمی در اقتصاد شهر و استان ما دارد، مخالف هستم.
گردشگری در مشهد حول محور زیارت باشد
آیتالله علمالهدی گفت: شهر مشهد شهر زیارتی است، اگر بناست در صنعت گردشگری هر برنامهای طراحی شود، باید در شعاع فرهنگ زیارت و ادب زیارت برنامهریزی و طراحی شود.
ایشان ادامه داد: حتی از دیدگاه نقش اقتصادی صنعت گردشگری بخواهیم حساب کنیم، در این شهر مقدس از اقدامها مبتنی بر مبانی زیارت باشد، در توسعه اقتصادی از دیدگاه صنعت گردشگری بسیار مؤثرتر و عالیتر است
آیتالله علمالهدی بیان کرد: در عرض یک سال، حدود 4 میلیون گردشگر خارج از کشور بهعنوان زائر در مشهد داریم، این زائر خارجی اگر انگیزهاش بازدید از آثار باستانی و مراکز تفریحی باشد، مشهد نمیآید و اگر بخواهید گردشگری را در مشهد در مسئله تفریح، گردش و مسائل مختلف از این قبیل توسعه بدهید، به یک شهر کوچک اروپایی هم نمیرسید.
ایشان با بیان اینکه ما در کشور یک مرکز نیاز داریم که بهعنوان کانون ادب و فرهنگ و هنر شناخته شود، گفت: هنر به معنای هنر قدسی نه هنری که ابزار لاابالیگری و عیاشیها باشد.
امامجمعه مشهد ادامه داد: لازم است در کشور جایی به نام کانون ادب، فرهنگ و هنر دینی شناخته شود، تنها نقطهای که این صلاحیت و ظرفیت را هم از نظر ایاب و ذهاب گردشگر خارجی و 25 میلیون زائری که از داخل در سال اینجا رفتوآمد دارد، طوس است و هیچ نقطهای با ظرفیتتر از این منطقه نیست.
ایشان ادامه داد: طرحی که آقایان در مسئله احیای طوس تدوین میکنند، با محوریت این موضوع باشد، یک کانون ادبی، فرهنگی و هنری با جمع همه امکانات و تشکیلات با برگزاری همایشها و نشستهای بزرگ کشور، طراحی کنند برای شهر طوس بهعنوان یک نقطه توسعه فرهنگ و ادب در کنار مرقد مطهر امام هشتم و امیدواریم عزیزان ما در آستان قدس هم در این زمینه کمکهای لازم را انجام دهند.