خطبه اول ـ ماه رمضان، ماه ملاقات عمومی با خداست، لقاء العامه است لذا ماه رمضان ماه مردم است، ملاقات عمومی شروع می‌شود، همه را می‌پذیرند، بار عام می‌دهند، هرکسی هرکجا هست می‌تواند بیاید، به سابقه او نگاه نمی‌کنند.

به گزارش Alamolhoda.com، آیت‌الله علم‌الهدی ظهر امروز در خطبه اول نماز جمعه این هفته، پنجم خرداد ماه در حرم امام رضا ^{(علیه‌السلام)}، با اشاره به موضوع مورد بحث در خطبه اول، اظهار کرد: کلام ما در هفته‌های گذشته در موضوع شیطان شناسی از قرآن بود ولی استثنأ این هفته به خاطر این‌که جمعه آخر ماه شعبان است و وجود اقدس پیغمبر اکرم ^{(صلوات‌الله‌علیه)} در جمعه آخر ماه شعبان درباره ویژگی‌های ماه رمضان خطبه‌ای انشاء فرمودند، به اقتدای به نبی مکرم، این هفته مطلب مورد بحث و موضوع کلام را تعطیل می‌کنیم و در هفته‌های آینده این بحث را ادامه خواهیم داد.

ایشان ادامه داد: امروز به مناسبت جمعه آخر شعبان چون خصوصیت این روز این است که ظاهراً روز آخر ماه شعبان هم هست، همان بیاناتی که رسول‌الله در جمعه آخر ماه شعبان نسبت به ماه رمضان داشتند، برخی از بیانات پیغمبر اکرم را برای شما تفسیر می‌کنم.

آیت‌الله علم‌الهدی به تفسیر خطبه پیامبر اکرم ^{(صلوات‌الله‌علیه)} در آخر ماه شعبان پرداخت و عنوان کرد: این‌طور که از ادبیات این خطبه برمی‌آید، ظاهراً آن جمعه آخر شعبانی که پیغمبر این خطبه را انشا فرمودند، مثل امسال هم جمعه آخر شعبان بود و هم روز آخر شعبان چون رسم پیغمبر این بود که هرسال قبل از ماه رمضان در آخرین جمعه ماه شعبان، خطبه‌ای درباره خصوصیات ماه رمضان بیان می‌کردند اما این خطبه‌ای که عرض می‌کنم با این تعبیر و ادبیاتی که پیغمبر دارند، احتمال داده می‌شود آن جمعه تنها جمعه آخر شعبان نباشد بلکه روز آخر ماه شعبان هم بوده.

ایشان خاطرنشان کرد: در اول خطبه‌های دیگر می‌فرمودند «قد أظلّکم شهرالله»، ماه رمضان بر شما سایه افکنده است اما در این خطبه می‌فرمایند «أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّهُ قَدْ أَقْبَلَ إِلَیْکُمْ شَهْرُ اللَّهِ بِالْبَرَکَةِ وَ الرَّحْمَةِ وَ الْمَغْفِرَةِ. شَهْرٌ هُوَ عِنْدَ اللَّهِ أَفْضَلُ الشُّهُورِ وَ أَیَّامُهُ أَفْضَلُ الْأَیَّامِ وَ لَیَالِیهِ أَفْضَلُ اللَّیَالِی وَ سَاعَاتُهُ أَفْضَلُ السَّاعَاتِ»، می فرمایند «...قَدْ أَقْبَلَ إِلَیْکُمْ شَهْرُ اللَّهِ...»، ماه خدا به شما رو آورد، این تعبیر برای ما این احتمال را ایجاد می‌کند که ظاهراً آن جمعه آخر ماه شعبان، شب اول ماه رمضان بوده.

چرا ماه رجب «شهرالله» است؟

آیت‌الله علم‌الهدی با بیان این‌که ماه رجب و رمضان «شهرالله» است، اضافه کرد: در این‌که حضرت ماه رمضان را شهرالله نامیده‌اند، چون در مورد ماه رجب هم فرمودند «شهر الله الاصم»، ماه رجب شهر الله است، شهرالله رگبار رحمت خدا است، ماه رمضان هم در این خطبه می فرمایند شهرالله؛ رسول اکرم در حدیثی فرموده‌اند «ماه رجب شهرالله است، ماه خدا است، ماه شعبان ماه من است و ماه رمضان، ماه امت(یا مردم) است»، این دو روایت چطور باهم قابل‌جمع است، یکجا می‌فرمایند ماه رمضان ماه مردم، در این خطبه می فرمایند ماه رمضان، شهرالله است.

ایشان به بیان مفهوم «شهرالله» در دو ماه رجب و رمضان پرداخت و گفت: معنای شهرالله همان معنای بیت‌الله است، شما کعبه را می‌گویید بیت‌الله، خدا که مکان ندارد، جا ندارد که در یک مکان مشخص مثل کعبه قرار بگیرد، چرا کعبه را می‌گویید بیت‌الله؟ یعنی خانه‌ای که در آن خانه جز یاد، نام، رنگ و توجه به خدا هیچ‌چیز نیست، خانه‌ای که هرچه هست، خداست، شهر الله نیز همان معنای بیت‌الله است،یعنی ماهی که در آن جز خدا هیچ‌چیز نیست، یاد خدا، ذکر خدا، توجه، دلدادگی و عشق به خدا، شب‌زنده‌داری برای خدا، روزه گرفتن و تقویت تقوا و مجاهده در مسیر عبودیت و بندگی خدا برای خدا است لذا با این تفسیر، هم ماه رجب شهرالله است و هم ماه رمضان.

ماه رجب، آغاز حرکت به سمت پروردگار است

نماینده ولی‌فقیه در خراسان رضوی افزود: شهرالله بودن ماه رمضان منافاتی با ماه مردم بودن ندارد، چرا پیغمبر فرمودند ماه رمضان ماه مردم؟ فرمودند ماه رجب شهرالله است، از ماه رجب توجه به خدا شروع می‌شود، روزه شروع می‌شود، ذکر پروردگار شروع می‌شود، تهجدهای عاشقانه و موحدانه نیمه‌های شب از ماه رجب از درگاه خدا شروع می‌شود، انسان‌ها از ماه رجب به‌طرف خدا راه می‌افتند لذا ماه رجب شهرالله است.

ایشان تصریح کرد: ماه شعبان، ماه پیغمبر است، ماهی است که لقاء الخاصه است، ملاقات مخصوص و شخصی پیغمبر است، پیغمبر در ماه شعبان دلدادگی‌های خاصی در درگاه ذات مقدس پروردگار دارد، می‌گوید «لی مَعَ الله‌ حالٌ لایَسَعُهُ مَلَکٌ مُقَرَّبٌ وَ لاَ نَبِیٌّ مُرْسَلٌ»، من با خدا حالت‌هایی دارم که هیچ پیغمبر مرسل و هیچ فرشته مقرب به آن حالت‌هایی که من با خدا دارم، نمی‌رسد، ماه شعبان، ماه دلدادگی خاص و ملاقات ویژه خود پیغمبر با خدا است لذا شما در صلوات شعبانیه به درگاه خدا عرضه می‌دارید «وَ هذا شَهْرُ نَبِیِّکَ»، خدایا این ماه، ماه پیغمبر تو هست، ماهی است که رسول تو با تو ملاقات خصوصی دارد.

ماه رمضان، ماه ملاقات عمومی با خداست

آیت‌الله علم‌الهدی با بیان این‌که ماه مبارک رمضان، ماه ملاقات عمومی همه بندگان با خداوند است، خاطرنشان کرد: ماه رمضان، ماه ملاقات عمومی با خداست، لقاء العامه است لذا ماه رمضان ماه مردم است، دقیقاً مثل این‌که جمعی راه افتاده‌اند و به دیدار بزرگی می‌روند، وقتی به خانه او نزدیک می‌شوند، بزرگ، رئیس و فرمانده آنان به ملاقات خصوصی با این بزرگ می‌رود، ملاقات خصوصی‌اش را که انجام داد، آن جمعیت به دنبال او می‌روند خدمت این بزرگ؛ از ماه رجب مردم راه افتادند به‌طرف خدا، ماه شعبان ملاقات خصوصی پیغمبر با خدا بوده، پیغمبر جلوتر رفته، دیدار خصوصی‌اش را با خدا انجام داده و آن حالت‌های «لی مَعَ الله‌ حالٌ لایَسَعُهُ مَلَکٌ مُقَرَّبٌ وَ لاَ نَبِیٌّ مُرْسَلٌ» را با خدا داشته، در ماه مبارک رمضان، ملاقات عمومی شروع می‌شود، همه را می‌پذیرند، بار عام می‌دهند، هرکسی هرکجا هست می‌تواند بیاید، به سابقه او نگاه نمی‌کنند.

برکت، رحمت و مهربان، سه خاصیت ماه رمضان

ایشان ادامه داد: در گذشته با خدا قهر بوده، با خدا رابطه نداشته، اصلاً خدا را نمی‌شناخته و اطاعت پروردگار را نداشته اما در این ماه رمضان می‌تواند بیاید، ماه خدا که ماه بندگی خاص خدا برای عموم مردم است، به شما رو آورده «بِالْبَرَکَةِ وَ الرَّحْمَةِ وَ الْمَغْفِرَةِ»، این ماه سه خاصیت دارد، رابطه این خاصیت‌ها باهم، رابطه علیت است؛ اولاً ماه برکت است، چون ماه برکت است، نتیجه برکت داشتن، رحمت و مهربانی خاص خداست و چون ماه رحمت و مهربانی خاص خداست، ماه مغفرت و آمرزش هم هست.

آیت‌الله علم‌الهدی به بیان معنای برکت در ماه رمضان پرداخت و عنوان کرد: برکت یعنی زیاد کردن نتایج مثبت هر چیز؛ می‌گویند پول شما، پول پربرکتی است یعنی نتیجه و آثار این پول خیلی زیاد است، این پول می‌شود بابرکت، پولی بی‌برکت است، همه‌اش صرف و خرج درد، رنج و ناراحتی می‌شود، یک آقایی در یک روز 100 هزار تومان درآمد دارد، این درامد را شب می‌رود خانه، خانمش دچار بیماری می‌شود، به‌زحمت او را به بیمارستان می‌رساند، هزینه یک‌شب بیماری و درمان او می‌شود 150 هزار تومان، صد هزار تومان که خرج می‌شود هیچ، 50 هزار تومان هم کم می‌آورد، این پول بی‌برکت است.

ایشان اضافه کرد: یک آقای کارگر در یک روز 50 هزار تومان کاسب است اما با این 50 هزار تومان یک غذای حلال در عین لذت و خشی با خانواده‌اش می‌خورد، شب را با راحتی و لذت به صبح می‌رساند، از این پول 10 هزار تومان بیشتر خرج نشده، 40 هزار تومان او برایش صرفه‌جویی می‌شود، یک خریدوفروش، یک معامله و یک اقدام تنها 40 هزار تومان است اما یک‌باره می‌بینیم در این پول یک جهش اقتصادی است، ماه رمضان ماه با برکت است چون در خطبه دیگری پیغمبر اکرم ^{(صلوات‌الله‌علیه)} فرمودند «یا ایها الناس، قد أظَلَّکُم شَهرٌ عَظیمٌ ، شَهرٌ فیهِ لیلةٌ خَیرٌ مِن  ألفِ شَهرٍ»، فرمودند ماهی به سراغ شما آمده که در این ماه یک‌شبی است که آن شب برای شما بیشتر از هزار ماه ارزش دارد، این می‌شود برکت، نقش یک‌شب بیشتر از هزار ماه و این ماه رمضان است.

هر شب عبادت در ماه رمضان معادل هفتاد شب عبادت است

آیت‌الله علم‌الهدی خاطرنشان کرد: «جعل قیام لیله فیه بتطوع صلاه کمن تطوع بصلاه سبعین لیله فیما سواه من الشهور»، ماهی به سراغتان آمده که اگر یک‌شبش نماز بخوانید و تا صبح نماز مستحب بخوانید و عبادت کنید، به‌اندازه هفتاد شب عبادت و تهجد در غیر از ماه رمضان برای شما ثبت می‌شود؛ 30 شب که معادل هر شبش می‌شود 70 شب، این می‌شود برکت.

ایشان افزود: می‌فرماید «و جَعَلَ لِمَن تَطَوَّعَ فیهِ بِخَصلَةٍ مِن خِصالِ الخَیرِ وَالبِرِّ»، ماهی به سراغ شما آمده که در این ماه هر کار مستحبی انجام دهید، به‌اندازه واجب در نامه عملشان ثبت می‌شود یعنی شما این ماه خیرات کردید، مبرات کردید و به فقرا رسیدگی کردید، در نامه اعمال شما می‌نویسند یک حج؛ مجموعه زکاتی که آدم از دارایی‌اش می‌دهد در برابر یک‌شب اطعام شما در برابر فقرا خدا در این ماه قرار داده است.

از فرصت رمضان برای دستگیری از نیازمندان استفاده کنید

عضو مجلس خبرگان رهبری خطاب به نمازگزاران گفت: شمایی که قدرت و امکانات دارید، در ماه رمضان از تمام امکاناتتان در راه خدا استفاده کنید، به فقرا برسید و به افرادی که در مضیقه معیشت قرار دارند رسیدگی کنید، زندانی‌های بی‌گناهی که به خاطر کمبود و نداری گرفتار هستند، رسیدگی کنید، از امکانات خودتان در این راه استفاده کنید، یکی به‌اندازه 700 هزار در نامه اعمال شما ثبت می‌شود.

ایشان تصریح کرد: می فرمایند «هُوَ شَهْرٌ دُعِیتُمْ فِیهِ إِلَى ضِیَافَةِ اللَّه»، ماهی که در آن به میهمانی خدا دعوت شدید، از دو نکته مهمانی خدا در ماه رمضان برای ما قابل‌تحلیل است، یک نکته مهمان؛ من و تو که مهمانیم چطوری باید به میهمانی خدا برویم و یک نکته هم میزبانی و پذیرایی خدا؛ رفتن ما به مهمانی خدا با حلق خشکیده، شکم‌گرسنه، با 17 ساعت روزه‌داری، این‌طور تو را می‌خواهد و می‌پسندد، او مرا با این قیافه می‌خواهد و من نیز با همین قیافه به میهمانی‌اش می‌روم.

آیت‌الله علم‌الهدی عنوان کرد: چطور پذیرایی می‌کنند؟ اولین حرکت پذیرایی میزبان از شما مهمان این است که می‌گویند همه را گذشتیم، عفوت کردیم، هر کار کردی بخشیدیم، اولین میزبانی آشتی کردن است، یک‌عمر با ما قهر بودی و با ما کاری نداشتی، بنده خدا بودی اما به ما پشت کرده بودی، با همه آن قهرها ما آشتی کردیم؛ امام سجاد ^{(علیه‌السلام)} به درگاه خدا عرضه می‌دارد «إِلَهِی نَفْسٌ أَعْزَزْتَهَا بِتَوْحِیدِکَ کَیْفَ تُذِلُّهَا بِمَهَانَةِ هِجْرَانِکَ»، خدایا من همان مهمان عزیز ماه رمضان تو هستم، چطور می‌شود من را دچار عذاب خود قرار دهی و در آتش غضبت قرار دهی؟

ایشان اضافه کرد: «وَ ضَمِیرٌ انْعَقَدَ عَلَى مَوَدَّتِکَ کَیْفَ تُحْرِقُهُ بِحَرَارَةِ نِیرَانِکَ»، خدایا این شب‌های ماه رمضان این مرد و زن در خانه‌ات می‌آیند و با عشقی یا الله می‌گویند، با عشقی یا رب می‌گویند، با یک دلدادگی سر به آستان مقدس کبریائی تو می‌گذارند، روی فرش‌های امام رضا ^{(علیه‌السلام)} زانو می‌زنند با تو خدا مناجات می‌کنند، چطور می‌شود این بدن‌ها و چشم‌ها آتش غضب تو در روز قیامت بسوزاند؟