انسانی که در مقابل انسان الگویی قرآن حرکت کند، «ظالم» است
خطبه اول ـ انسانی که مسیر زندگی و مبنای معیشت خود را بر ضد دستور خدا و برخلاف فرامین الهی انجام می‌دهد، با انسان الگویی قرآن در نقطه مقابل قرار می‌گیرد، این انسان، انسان ظالم است.
به گزارش Alamolhoda.com، آیت‌الله علم‌الهدی ظهر امروز در خطبه اول نماز جمعه این هفته، 19 آذرماه در حرم امام رضا (علیه‌السلام)، با بیان این‌که کلام ما در خطبه اول، تبیین انسان الگویی قرآن در انسان زیستی، تفسیر آیات سوره مبارکه انسان بود، اظهار کرد: به آیه «یُدْخِلُ مَنْ یَشاءُ فی رَحْمَتِهِ وَ الظَّالِمینَ أَعَدَّ لَهُمْ عَذاباً أَلیماً» رسیدیم، در مورد بخش دوم این آیه کلام باقی ماند چون بخش اول را در ارتباط با آیه قبل، هفته گذشته توضیح داده شد، «... وَ الظَّالِمینَ أَعَدَّ لَهُمْ عَذاباً أَلیماً»، ذات مقدس پروردگار ضمن این‌که الگوی قرآنی را در این سوره مبارکه تحت عنوان ابرار مشخص فرموده است، انسان ضد الگویی قرآن را هم تحت عنوان آثم و کفور در آیات گذشته مشخص فرمود.
ایشان ادامه داد: در این آیه شریفه برای عنصر ضد الگوی قرآنی، عنوان دیگری هم قائل است و آن، عنوان «ظالم» است، برای ظالمین ذات مقدس پروردگار عذاب دردناکی را آماده کرده، روی این مطلب در دو محور مباحثی طرح می‌شود؛ اول این‌که چطور انسان ضد الگوی قرآنی در آیه به‌عنوان ظالم معرفی‌شده است؟ ظالم متجاوز به حقوق است، انسان ضد الگوی قرآنی که زندگانی خودش را بر اساس یک سلسله نظامات حیوانی غیرانسانی تنظیم کرده است، چگونه ممکن است ظالم باشد؟
چرا به انسان ضد الگویی قرآن، «ظالم» گفته می‌شود؟
آیت‌الله علم‌الهدی به بیان اشکال مختلف ظلم و معنای این عبارت پرداخت و گفت:ظالم، ظلم می‌کند و به حقوق دیگران تجاوز می‌کند، به مال دیگران، ناموس، جان دیگران تجاوز می‌کند که می‌شود ظالم اما انسان ضد الگویی قرآنی که نظام‌مندی زندگانی‌اش بر ضد قرآن، ضد احکام الهی و دستورات خدایی است، به کدام مال، ارض و جان تجاوز کرده است؟ اصولاً علت این‌که ظالم را ظالم می‌گویند، به خاطر تجاوز به حقوق است، هر انسانی در حوزه داشتن‌های خودش، حقوقی دارد، وقتی بنا شد به حوزه داشتن‌های یک انسان اعم از مال و جان تجاوز شد، در حقیقت به حقوق او تجاوز شده است لذا به آن متجاوز، ظالم می‌گویند اما یک سلسله ظالمینی هستند که علاوه بر تجاوز به حقوق دیگران، به حق انسان بودن تجاوز می‌کنند.
ایشان با بیان این‌که انسان گنه‌کار، به انسانیت و حقوق نفسی خود ظلم کرده است، عنوان کرد: آدم گنه‌کار، متجاوز است، به حقوق انسانیت و انسان بودن را مورد تجاوز، تحکم و هتک قرار داده است لذا این امر تعبیر می‌شود به ظلم به نفس، کسی که زندگی می‌کند باید انسان زندگی کند، اگر بنا باشد حقوق انسانیت در زندگی او پامال شد و مورد تجاوز قرار گرفت، از این تجاوز اولین عنصری که دچار زیان و مضرت می‌شود، خود این انسان است؛ این ظلم شروع‌شده اما قبل از این‌که این ظلم شامل دیگران شود، شامل خود او می‌شود و این ظلم به نفس است.
حداقل ظلم، تجاوز به حقوق انسانی خود است
آیت‌الله علم‌الهدی اظهار کرد: هیچ گناهی در بین معاصی و گناهان نیست که تجاوز به حقوق نباشد، حداقل تجاوز به حق انسانیت است و با تجاوز به حق انسانیت، این انسان هم به خودش ظلم کرده و هم به دیگران ظلم کرده است منتها ظلم‌ها بر دو قسم است، یک ظلم قابل جبران است اما یک ظلم و تجاوز هست که در زندگی قابل جبران نیست، آن ظالمی که ظلم کند و ظلمش قابل جبران نباشد، این ظلم مشمول مغفرت الهی قرار نمی‌گیرد اما اگر ظالم ظلم کرد و ظلمش قابل جبران بود، ممکن است غفران و آمرزش الهی شامل حال او بشود.
تبیین مفهوم «ظلم» و «ظالم» در احکام الهی
ایشان تصریح کرد: در حدیثی، امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) می‌فرمایند: «أَلَا وَ إِنَّ الظُّلْمَ ثَلَاثَةٌ فَظُلْمٌ لَا یُغْفَرُ وَ ظُلْمٌ لَا یُتْرَکُ وَ ظُلْمٌ مَغْفُورٌ لَا یُطْلَبُ»، فرمودند سه جور ظلم داریم، یک ظلم این است که قابل آمرزش و جبران نیست، یک ظلم، ظلمی است که از این ظلم نمی‌شود گذشت و باید مورد دادخواهی قرار بگیرد اما قابل‌گذشت هست؛ یعنی اگر آن مظلومی که به او ظلم شده بگذرد، قابل غفران است؛ ظلم سوم، ظلمی است که مطالبه نمی‌شود و قابل غفران نیز هست.
آیت‌الله علم‌الهدی به تشریح سومین مفهوم ظلم پرداخت و خاطرنشان کرد: اما ظلمی که اصلاً قابل غفران نیست « فأمّا الظُّلمُ الذی لا یُغفَرُ فالشِّرکُ بِاللّه»، آن شرک به خدا است، انسان به خدا ظلم کند و برای خدا شریک قائل شود، قابل آمرزش نیست «إِنَّ اللَّهَ لَا یَغْفِرُ أَنْ یُشْرَکَ بِهِ وَیَغْفِرُ مَا دُونَ ذَلِکَ (48 نساء)»، شرک قابل غفران نیست؛ «و أمّا الظُّلمُ الذی یُغفَرُ فَظُلمُ العَبدِ نفسَهُ»، ظلمی که قابل آمرزش است، ظلمی است که انسان به خودش می‌کند، معصیتی که انسان انجام می‌دهد، معصیتی که ظلم به دیگران و تجاوز به حقوق دیگران نباشد اما ظلمی که تجاوز به حقوق انسانیت باشد، این شخص به حقوق انسانیت خود ظلم کرده، این ظلم قابل آمرزش است، اگر جبران کرد و اگر آن مقداری که ازنظر انسانیت عقب‌افتاده بود، با عبادت خدا جبران کرد و بالا آمد، این ظلم را خدا می‌بخشد.
ایشان ادامه داد: «و أمّا الظُّلمُ الذی لا یُترَکُ فظُلمُ العِبادِ بَعضِهِم بَعضا» اما آن ظلمی که واگذار نمی‌شود و از آن نمی‌شود گذشت، این است که بعضی از بندگان، بعضی دیگر را ظلم کنند، این قابل‌گذشت نیست اما اگر آن دیگری که مظلوم است، بگذرد، خدا این ظلم را هم می‌آمرزد؛ افرادی که انسان‌های ضد الگویی قرآن هستند، ظالم‌اند، یا ظلم به خود، یا بندگان خدا و یا ظلمی کرده‌اند که این ظلم فقط به دیگران بوده است که اگر دیگران بگذرند، خدا نیز می‌گذرد و یا این ظلم، این شرک به خدا است و قابل‌گذشت نیست.
انسانی که در مقابل انسان الگویی قرآن حرکت کند، «ظالم» است
آیت‌الله علم‌الهدی یادآور شد: انسانی که مسیر زندگی و مبنای معیشت خودش، حرکت در مسیر عمر را بر ضد دستور خدا و برخلاف فرامین الهی انجام می‌دهد، با انسان الگویی قرآن که در این سوره مبارکه تبیین شده، در نقطه مقابل قرار می‌گیرد، این انسان، انسان ظالم است، یا ظالم به نفس، یا ظالم به غیر و یا به خدا ظلم کرده که این آدم، آدم مشرکی است، این ظلم ازنظر شخصی که در مسیر الگویی قرآن قرار نگیرد.
ایشان تصریح کرد: خداوند می‌گوید: «أَعَدَّ لَهُمْ عَذاباً أَلیماً»، خداوند برای او عذاب دردناکی را آماده کرده است؛ یک قسمت این بحث را امروز عرض می‌کنم اما چون این بحث یک بحث گسترده و قابل‌توجهی است، این‌که خدا برای انسان گنه‌کار و برای ظالم، عذاب آماده می‌کند، یک بحث بسیار نکته داری است که یک بخش آن را امروز عرض می‌کنم و بخش دیگر را در هفته آینده.
نماینده ولی‌فقیه در خراسان رضوی با بیان این‌که بهشت و دوزخ پیش از قیامت آفریده‌شده‌اند، گفت: یعنی چه خدا عذاب را آماده می‌کند؟ بحثی است در بین متکلمین که آیا خداوند متعال، بهشت و جهنم را قبل از قیامت آفریده است و یا در عرصه محشر که یک عده افراد به بهشت و عده‌ای به دوزخ می‌روند، همان‌جا خداوند بهشت و جهنم را می‌آفریند، الآن در دنیا بهشت و جهنم وجود دارد یا نه؟ عین همین سؤال را یک راوی از وجود امام هشتم (علیه‌السلام) پرسید، عرض کرد: «الجنة والنار هل هما مخلوقتان الآن ، أم لا؟»، بهشت و جهنم آیا آفریده‌شده‌اند و به وجود آمده‌اند یا به وجود نیامده‌اند؟
ایشان ادامه داد: جوابی که حضرت داده‌اند، فرمودند بله، بهشت و جهنم همین الآن موجودند، قبل از قایمت خدا بهشت و جهنم را آ،ریده است و دلیلش این است که در شب معراج، پیامبر اکرم وارد دوزخ شد و بعضی از عذاب‌ها را دید و وارد بهشت شد و بعضی از نعمت‌ها را آنجا مشاهده کرد چون ما معتقدیم معراج پیغمبر، معراج جسمانی بود؛ پیغمبر با همین بدن وارد بهشت و جهنم شده‌اند و عذاب‌های جهنم در برابر چشم و بینش جسمانی پیامبر نمایش داده شد کما این‌که نعمت‌های بهشت نیز آن‌طوری که در احادیث معراجیه آمده، به خود پیغمبر نمایش داده‌شده، امام فرمودند این‌ها آفریده و خلق‌شده‌اند.
منتها نعمت‌های بهشت به‌تدریج به وجود می‌آیند، جایگاه بهشت و جهنم آفریده‌شده اما در چه عالمی هستند؟ در کدام نقطه وجود دارند؟ ازنظر مکانی، بهشت و جهنم کجا هستند، بحث‌های متعدد و متنوعی دارد، عالم آن برای ما مهم نیست اما نکته‌ای که مهم است، کانون انتقام الهی و کیفر گنه‌کار الآن وجود دارد و مرکز نعمت‌ها، ثواب‌ها و پاداش‌های انسان ثوابکار همین الآن موجود است اما نعمت‌های بهشت و عذاب‌های دوزخ به‌تدریج به وجود می‌آیند، اینطور نیست که بهشت با تمام نعمت‌ها و دوزخ با تمام عذاب‌ها وجود داشته باشد.
آیت‌الله علم‌الهدی اضافه کرد: عذاب‌های جهنم و نعمت‌های بهشتی، صورت تجسم‌یافته اعمال بندگان در دنیا است؛ انسان‌ها در دنیا عمل خیری که انجام می‌دهند، صورت تجسم‌یافته‌اش می‌شود نعمت بهشت و عمل شری که انجام می‌دهند، صورت تجسم‌یافته‌اش می‌شود عذاب دوزخ و جهنم، بهشت و جهنم قبلاً به وجود آمده‌اند ولی‌نعمت و عذاب آن به‌تدریج ایجاد می‌شود.
ایشان عنوان کرد: این آماده‌سازی که خدا می‌گوید «أَعَدَّ لَهُمْ عَذاباً أَلیماً» خدا برای گنه‌کاران و ظالمین، عذاب جهنم را آماده کرده، یعنی خود جهنم را آفریده و خود بهشت را برای ثواب کاران آفریده یا نه، «عَذاباً أَلیماً» برای ظالمین، خدا عذاب جهنم را آماده کرده درحالی‌که عذاب جهنم عبارت است از اعمال خود انسان‌ها که صورت تجسم‌یافته‌اش می‌شود عذاب، این را که خود آدم‌ها آماده می‌کنند، چطور خدا می‌گوید «أَعَدَّ لَهُمْ عَذاباً أَلیماً» که این بحث را ان‌شاءالله در هفته آینده طرح خواهم کرد.
