اصلاح رابطه با دشمن به معنای کوتاه آمدن از آرمان ها نیست

اگر شما در صدد اصلاح رابطه بر آمدید و دشمن بنای خدعه گری و فریب داشت باید هوشیار باشید، اسلام جنگ طلب و دین خشونت نیست؛ اگر بنا شد با دشمن استصلاح کنیم معنای آن نیست که در برابر اهداف و آرمان های خود کوتاه بیاییم و تنزل پیدا کنیم.

خطبه اول نماز جمعه، حرم امام رضا ^{(علیه‌السلام)}

ویدئو خطبه اول

دریافت
مدت زمان: 24 دقیقه 8 ثانیه

آیت الله علم‌الهدی ظهر امروز در خطبه اول نماز جمعه هشتم خردادماه مشهد مقدس بابیان این که بحث در خطبه اول پیرامون سبک زندگی اسلامی انجام می‌شد، گفت: در جلسه آخر که این بحث را مطرح کردیم، کلامی درباره استصلاح دشمن بر حسب سفارش امیرالمؤمنین ^{(علیه‌السلام)} بحث شد، یکی از برادران زائر اشکالی به بیان بحث داشت که به ایشان گفتم این دنباله بحث است که هفته آینده مطرح می‌شود.

ایشان ادامه داد: این برادر گفت بخشی از نمازگزاران جمعه در مشهد را زائران تشکیل می‌دهند و هر هفته نیستند، مباحث سلسله‌بندی شده‌ای که شما می‌گویید و با توجه به محدودیت وقت خطبه، مباحث به جلسات بعد ممکن است مطلب را ناقص درک کنند و این اشکال دارد.

انتشار سلسله مباحث سبک زندگی در وب سایت آیت الله علم‌الهدی

امام جمعه مشهد مقدس اظهار کرد: لازم دانستم تذکر و توضیحی که به آن آقا دادم، در این جا هم مطرح کنم؛ نزدیک به دو سال است که خطبه اول نماز جمعه بر حسب دستور مقام معظم رهبری، مبحث سبک زندگی اسلامی را بر مبنای سرفصل‌هایی که ایشان در سفرشان به خراسان شمالی توصیه فرمودند و مشخص کردند، ادامه می‌دهم.

ایشان به وجود تمام مباحث مربوط به سبک زندگی اسلامی در وب سایت خود، عنوان کرد: مجموعه آنچه در این باره بحث می‌شود در سایت شخصی بنده وجود دارد؛ تمام خطبه‌ها، هم متن خطبه و هم فایل صوتی آن به فاصله چند ساعت پخش می‌شود که برای همه در همه نقاط کشور و حتی خارج از کشور قابل‌دسترسی بوده و می‌توانند استفاده کنند، علاوه بر آن، در شبکه خراسان هر شب شنبه خطبه‌های نماز جمعه منعکس می‌شود که بدر نقاط مختلف کشور به طور مستقیم قابل دریافت است.

آیت الله علم‌الهدی به چاپ کتاب مباحث سبک زندگی اسلامی اشاره و ابراز کرد: مجموعه مباحث این دو سال به وسیله یک گروه تحقیقاتی پیاده می‌شود و با آخرین بحثی که بنده داشته باشم به عنوان یک کتاب جامع درباره سبک زندگی اسلامی پخش خواهد شد، بنابراین جای نگرانی برای آن عزیزی که مطلب را ناتمام دید، وجود ندارد.

استصلاح دشمن در نظام رفتاری اسلامی

ایشان به ادامه بحث نظام رفتاری با دشمن پرداخت و با اشاره به مباحث مطرح‌شده در جلسه قبل، بیان کرد: در جلسه قبل عرض شد مولا علی ^{(علیه‌السلام)} در نظام رفتاری با دشمن دستوری صادر کردند تحت عنوان «استصلاح دشمن»، فرمودند «هرکسی دشمن خود را استصلاح کند بر عدد او اضافه می‌شود»، یعنی دشمن مبدل به طرفدار او خواهد شد و کسی که عداوت و دشمنی کرده جزء طرفدارانش می‌شود.

عضو خبرگان رهبری به تشریح این رفتار پرداخت و گفت: استصلاح دشمن این نیست که انسان درصدد صالح سازی دشمن بربیاید، این پیش ذهن در نظام رفتاری با دشمن درست نیست که ما فکر کنیم هرکه با ما دشمنی کرد بر باطل است و ما بر حقیم؛ در درگیری‌ها، مخالفت‌ها و برخوردهایی که بین ما و دیگران پیش می آید نباید این پیش ذهن را داشته باشیم که مخالف ما فاسد و مفسد است و ما باید او را به صلاح دعوت کنیم.

ایشان با تذکر این نکته که گاهی اوقات امکان دارد که شما به عنوان طرفداری از حق باشید و طرف مقابل شما باطل باشد، خاطرنشان کرد: قدم اول توجیه و تحلیل حق برای اوست زیرا ممکن است آن فرد در شناخت حق دچار اشتباه شده باشد و اگر بخواهد با یک استدلال او را به حق دعوت کنید، ممکن است او از دشمنی با شما دست برمی‌دارد.

استصلاح به معنای اصلاح دشمن نیست، باید رابطه را اصلاح کرد

امام جمعه مشهد مقدس ادامه داد: اصل معنای استصلاح این است که این دشمنی که بین شما و دشمن به وجود آمده، انگیزه و خصوصیتی دارد، چیزی بین شما و دشمن وجود دارد که تبدیل به شکل عداوت با شما شده است؛ استصلاح این است که این رابطه را اصلاح کنید، همه جا به معنای اصلاح دشمن نیست زیرا ممکن است مفسده‌ای در آن باشد.

استصلاح دشمن در رفتار معصوم

ایشان به بیان برخورد امام موسی بن جعفر ^{(علیه‌السلام)} با دشمن خودپرداخت و عنوان کرد: در مدینه در زمان موسی بن جعفر ^{(علیه‌السلام)}، مردی از نسل بنی‌امیه بود، عداوت بنی‌امیه با نسل پیغمبر ^{(صلوات الله علیه)} یک عداوت ریشه ای و نهادینه است، یا بر حسب آن عداوت یا بر حسب اشتباهی که داشت، به ایشان اظهار عداوت می‌کرد، اهانت و جسارت می‌کرد، شیعیان و اصحاب خیلی از این موضوع ناراحت بودند زیرا شیعه توهین به امام را نمی‌تواند تحمل کند.

آیت الله علم‌الهدی ادامه داد: عواطف شیعیان جریحه دار می‌شد و قصد کردند این فرد که توهین می کند را از بین ببرند، نزد امام رفتند و اجازه خواستند، حضرت اجازه ندادند، هروقت می‌آمدند حضرت می‌فرمود این مشکل را خودم حل می‌کند.

ایشان تصریح کرد: این مرد مزرعه جالیزی  بیرون مدینه داشت، روزی امام سوار بر استر شدند و تنها به طرف مزرعه این مرد اموی رفتند، از کنار جاده استر را به وسط مزرعه او راندند، طبیعی است که با این کار مقداری از محصولات از بین می‌رود، آن فرد نیز از ابتدا شروع کرد به توهین و اهانت به امام، گفت مزرعه مرا از بین بردی، میوه‌های مرا نابود کردی، حضرت استر را راندند تا به کَپَری که او در میان مزرعه خود درست کرده بود، رسید.

امام جمعه مشهد مقدس خاطرنشان کرد: ایشان وقتی رسیدند، به او گفتند میوه‌های این مزرعه را چند فروشی؟ او گفت اگر می‌خواهی میوه بخری راهش این نیست، امام گفت تو به این کارش کار نداشته باش و او مبلغ خیلی بالایی گفت، حضرت کیسه زر را که مبلغ مورد نظر آن مرد اموی در آن بود را به او داد، آن فرد بسیار خوشحال بود که با این کار محصول خود را باقیمتی بالا فروخته است.

ایشان اضافه کرد: با کاری که حضرت موسی بن جعفر ^{(علیه‌السلام)} انجام دادند، تمام دارایی‌های او نقد شد و میوه هایش فروش رفت، حضرت گفتند پول میوه‌ها را گرفتی، من این میوه‌ها را لازم ندارم، میوه‌ها را جمع کن برای خودت؛ از فردای آن روز شیعیان دیدند هرجا این مرد می نشیند به حضرت ابراز ارادت می کند، تعجب کردند، حضرت فرمود شما می‌خواستید او را نابود کنید و بکشید، من به این وسیله مشکل را حل کردم.

آیت الله علم‌الهدی، مصداق بارز استصلاح دشمن را حرکت موسی بن جعفر ^{(علیه‌السلام)} دانست و بیان کرد: در استصلاح این است که بیاییم رابطه خود را با دشمن اصلاح کنیم، اصلاح رابطه گاهی با کاری است که امام انجام دادند، گاهی با یک برخورد تند و خشن است و گاهی با یک میانجی‌گری، توجیه و تبیین است، استصلاح یعنی این رابطه را درست کنیم.

هیچ‌گاه نباید دشمن را دست پایین گرفت

ایشان به هوشیاری در برابر دشمن فریبکار تأکید و بیان کرد: اگر شما در صدد اصلاح رابطه برآمدید و دشمن بنای خدعه گری و فریب داشت باید هوشیار باشید، اسلام جنگ طلب و دین خشونت نیست، ما بر مبنای وابستگی اسلامی، احساسات و عواطف دینی حق برخورد خشن باکسی نداریم، اسلام دین سلامت، صلح و آشتی است

استصلاح با دشمن به معنای کوتاه آمدن از آرمان ها نیست

عضو خبرگان رهبری یادآور شد: خداوند در آیه 35 سوره محمد می‌فرماید: «سست نشوید اما  جنگ هم نکنید، درگیر هم نشوید، در عین قدرت، در عین توانمندی، در عین ایستادگی و مقاومت بر سر اصول خود، مردم و دشمنان را به صلح و سلامت دعوت کنید»؛ اگر بنا شد با دشمن استصلاح کنیم معنای آن نیست که در برابر اهداف و آرمان های خود کوتاه بیاییم و تنزل کنیم.

ایشان خاطرنشان کرد: خداوند در ادامه این آیه می فرماید: «بدانید شما برتر و بالاتر هستید، شما مقتدر و توانمند هستید»، درجایی که بنای دوستی با دشمن‌دارید، دشمن را دست پایین نگیرید، با دست بالا با دشمن برخورد کنید، چرا شما بالاتر هستید؟ چون شما به عنوان امت اسلام شناخته می‌شوید امتیاز نیست، علت بالاتر بودن شما این است که خداوند با شماست، خدا شما را در کارهایتان به خودتان وانمی گذارد.