تفسیر اجتماعی قرآن

آیت الله علم الهدی در ادامه تفسیر آیات اجتماعی  قرآن کریم بیان داشت: یکی از مسائل مهم اجتماعی حل اختلافات است . درگیریها واختلافات : یا اجتماعی وجمعی است ویا فردی است . درگیریهای جمعی مهمتر از درگیری فردی است زیرا : به گسست اجتماعی و دو قطبی شدن جامعه وانحراف بخشی از امت مبدل می شود . لذا مدیر جامعه باید مراقب باشد که جامعه به درگیریهای اجتماعی مبتلا نشود درگیریها بردو نوع است 1- درگیریهای نرم و2- درگیریهای سخت

دریافت

وان طائفتان من المومنین اقتتلوا..  منظور آیه آیا درگیریهای نرم است یا درگیریهای سخت ؟

آیه شامل درگیری های نرم هم می شود همه درگیریها ابتداعش با درگیری نرم است و اگر جلوی آن گرفته نشود به درگیری سخت منجر می شود.

در درگیری ها نرم شخصیت انسان ها مورد تجاوز و تهاجم قرار می گیرد اما در درگیری های سخت جان انسان و خود انسان مورد تهاجم و تجاوز قرار می گیرد.

در زیارت حضرت رضا علیه السلام می خوانیم و لعن الله من قتلک بالایدی و السن.

یعنی قتل با دست که همان اقتتال سخت است و قتل به زبان همان اقتتال با نرم است.

این درگیری باعث گسست اجتماعی و باعث دو قطبی شدن جامعه می شود. و این به نفع دشمنان کشور می باشد.

و دشمن از هر قطبی علیه قطب دیگر سرباز گیری می کنند تا این دو قطب همدیگرو بزنند و ضعیف شوند و در نهایت با کمک یک قطب و بدست گرفتن یک جریان اعمال قدرت و اعمال نفوذ می کند.

دو قطبی شدن جامعه شگرد دشمن است. و از صدر اسلام تا کنون یکی از مهمترین عوامل شکست جبهه حق، شکل گیری دو قطب و دو جریان در فضای سیاسی و اجتماعی جامعه اسلامی می باشد.

در گیری های سیاسی و اجتماعی خیلی خطرناکتر و تخریب کننده تر است از جنگ سخت و در گیری های فیزیکی.

در اینجا نکته ای که داریم این است که در درگیری های جمعی با نفاق صورت می پذیرد. عامل نفاق و منافع فرد یا افراد یا جریانی اقتضاء می کند که مردم به جان هم بیفتند و با یک حقی را ناحق و یا ناحقی را حق جلوه دادن باعث یارگیری و نهایتا درگیری اجتماعی می شود.

در زمان پیامبر( ص )خیلی از این نفاق ها در نطفه خفه می شد اما در بعد از پیامبر ص این جریان نفاق ریشه دار و نهادینه شد.

در بین مسلمانان منافقی بود به نام عبدالله بن ابی؛ بخاطر اینکه قبیله و خانواده اش مسلمان شده بودند مجبور شد علی الظاهر خودش را مسلمان جلوه دهد علی رغم اینکه رسوبات شرک و بت پرستی در او ریشه داشت مجبور شد در ظاهر اعلام اسلام کند.

لذا از هر فرصتی برای تخریب جامعه اسلامی استفاده می کردو دنبال برگرداندن و ارتجاع جامعه بود.

پیشنهاد شد به پیامبر( ص )که شما یک ملاقاتی با این فرد داشته باشید تا او احساس نزدیکی و دوستی با شما کند و دست از کار های منافقانه خود بردارد.

روش پیامبر اکرم (ص )این بود که در شهر مرکبشان الاغ بود با وجود اینکه اسب و شتر نیز داشتند. و با الاغ خود به سمت منزل عبدالله ابن ابی وارد شدند و الاغ پیامبر (ص) در انجا شروع به سرگین ریختن کرد و این باعث شد عبدالله بن ابی ناراحت شود و به پیامبر (ص ) توهین و بی احترامی کرد. و فردی به نام عبدالله بن رواح در حمایت از پیامبر (ص) علیه عبدالله ابن ابی موضعگیری کرد و مقدمه ای شد برای درگیری میان مسلمانان. واین شان نزول این آیه است

اما مصداق برجسته این آیه در مورد جنگ جمل بود.

((نکته : حسب و نسب و تبیلغات عوام فریبانه باعث مشروعیت نمی شود. مثلا در جنگ جمل کسی در مقابل امام مسلمین و ولایت قرار گرفت که روزی همسر پیامبر (ص) بود و افرادی با او همراه شدند که روزی از صحابه و یاران خاص پیامبر (ص )بودند.))

نماد کاربردی این ایه سابقه اش جنگ جمل است.

نکته اول: وان طائفتان .. مخاطب طائفتان هستند مومنین هست و وقتی سیاق آیه خطاب است چرا از اول نیامده بگوید ان طائفتان منکم در واقع ادبیاتی در قران است برای مدیریت و تربیت دینی نیز موثر است و نمی خواهد این عمل بد و خطرناک را مستقیم متوجه جامعه اسلامی کند.