فرائدالاصول

المقام الثانی:باب تراجیح

در مقام ثانی یعنی باب تراجیح چهار مقام وجود داشت . که توضیح آن گذشت رسیدیم به بحث

تقدیم نص بر ظاهر .

دریافت

از آنچه که بیان شد نتیجه می گیریم که تقدیم نص بر ظاهر خارج از مسئله ترجیح بر حسب دلالت است زیرا ظاهر با نص معارضه نمی کند تا نص بر آن ترجیح یابد بله نص ظنی السند دلیل سندش با دلیل حجیت ظهور معارضه می کند لکن حاکم بر دلیل اعتبار ظاهر است پس ترجیح بر حسب دلالت در تعارض ظاهر واظهر منحصر می شود به دلیل نظر به احتمال خلاف ظاهر در هر کدام از آندو به ملاحظه خودش ، حداکثر ترجیح اظهر است .

ودر ظاهر ونص تفاوتی 1- بین عام مطلق و خاص مطلق هرگاه عدم احتمالی در خاص فرض شود که با آن ظهور عام باقی می ماند نیست وگرنه در تعارض دو ظاهر یا تعارض ظاهر و اظهر داخل می شود و2- وبین آنچه توجیح در آن نزدیک باشد 3- وبین آنچه توجیح در آن بعید باشد مانند صیغ وجوب با دلیل نفی اشکال از ترک زیرا ملاک وجود احتمالی است در یکی از دو دلیل که در دیگری آن احتمال داده نمی شود هر چند آن احتمال در نهایت بعید است زیرا مقتضای جمع بین عام وخاص به عینه در آن موجود است .

وگاهی خلاف آنچه در حکم نص وظاهر بیان داشتیم از برخی اصحاب در کتب استدلالیشان بر می آید مانند حمل خاص مطلق بر تقیه به خاطر موافقتش با مذهب عامه و...........................................