خطبه اول: نظام رفتار اسلامی در برخورد با دشمن
بروز دشمنی کرامت و مروت را از بین می‌برد/«استصلاح»، اولین راهبرد اسلام در برخورد با دشمن
کاری که دشمن در برابر شما می‌تواند انجام دهد این است که نقاط عیب شما را در برابر دیگران برملا کند و اگر نکات مثبت و خوبی‌هایی دارید، سعی می‌کند این خوبی‌ها را بپوشاند و مردم شما را به عنوان آدم خوب نشناسد.
خطبه اول نماز جمعه، حرم امام رضا (علیه‌السلام)
آیت الله علم‌الهدی ظهر امروز در خطبه اول نماز جمعه این هفته مشهد مقدس به ادامه بحث رفتار با دشمن در سبک زندگی اسلامی پرداخت و بابیان این که دشمنی مانند دوستی دارای دو نوع هدفمند و احساسی است، گفت: صحبت در این است که آیا در دشمنی هدفمند می‌توانیم دشمنی را ابزار نیل به هدف قرار دهیم؟
دریافت
مدت زمان: 22 دقیقه 35 ثانیه
ایشان ادامه داد: در آموزه اسلامی سبک زندگی ما، ابتکار دشمنی با افراد، مطلوب نیست و هیچ زمان نباید در مقام نیل به هدف، دشمنی با اشخاص و عداوت با انسان‌ها را به عنوان ابزار در اختیار خود استخدام کنیم؛ آنچه با دشمنی‌ها از ما سر می‌زند، تقابل با دشمنی دشمن و است.
بروز دشمنی کرامت و مروت را از بین می‌برد
امام جمعه مشهد مقدس به دلایل منافات دشمنی با اصول رفتار اسلامی اشاره و اظهار کرد: آغاز دشمنی، انتخاب دشمنی و عدوات به عنوان یک وسیله برای نیل به هدف در اسلام مطلوب نیست به سه جهت؛ جهت اول این که اجرای دشمنی و عداوت ابتدایی با اشخاص، با اصول تقوا نمی‌سازد، وجود اقدس امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) می‌فرمایند: «کسانی که با دیگران درگیر می‌شوند، این درگیری افراد با مروت منافات دارد و کرامت انسان را نابود می‌کند»، حفظ تقوا با دشمنی با دیگران امکان‌پذیر نیست، ممکن است نقاط منفی دینی در طرف مقابل وجود داشته باشد که شما دشمنی را شروع می‌کنید اما شما نمی‌توانید در اجرای دشمنی تمام اصول تقوا را رعایت کنید.
بروز دشمنی، عیب‌های انسان را برملا می‌کند
ایشان به دومین دلیل منافات دشمنی با حفظ تقوا اشاره کرد و گفت: دلیل دومی که اجرای دشمنی در مسیر نیل به هدف مطلوب نیست، به خاطر عواقب سوء درگیری است؛ پیامبر (صلوات الله علیه) می‌فرمایند: «بپرهیزید از این که با مردم دشمنی کنید، درگیر شوید و بدخواه مردم باشید چون نتیجه این اظهار بدی در برابر بدی، ظاهر شدن عیوب انسان است و فضایل و محاسن انسان دفع شود».
عضو خبرگان رهبری خاطرنشان کرد: کاری که دشمن در برابر شما می‌تواند انجام دهد این است که نقاط عیب شما را در برابر دیگران برملا کند و اگر نکات مثبت و خوبی‌هایی دارید، سعی می‌کند این خوبی‌ها را بپوشاند و مردم شما را به عنوان آدم خوب نشناسد.
عاقبت دشمنی مشخص نیست
ایشان ادامه داد: خصوصیت سوم این دشمنی، معلوم نبودن عاقبت دشمنی است؛ امام سجاد (علیه‌السلام) در فرمایش خود یک راهبرد جالب برای زندگی ما در ارتباطات اجتماعی و تعامل با دیگران ارائه می‌دهند؛ می‌فرمایند: «باکسی دشمنی نکن ولو چنین می‌پنداری که او توان ضرر زدن به تو ندارد، در مقام دوستی با افراد سعی نکنید دوستی‌های اشخاص را نادیده بگیرید و یا به آن اعتنا نکنید به کسانی که می‌خواهند دوست شما باشند، تو نمی‌دانی این آدمی که فکر می‌کنی دشمنی با او نمی‌تواند به تو ضرر بزند، روزی خواهد رسید که از دشمنی او نیز خواهی ترسید» و از طرفی، دوستی که برای دوستی او ارزش قائل نیستی، روزی می رسد که به این دوستی نیازمند می‌شوی.
آیت الله علم‌الهدی در ادامه به بیان آموزه‌های اسلام در برخورد با دشمنی‌ها پرداخت و عنوان کرد: در مسئله راهکار اجرایی نظام رفتاری با دشمن، دو آموزه در این مسیر به ما کمک می‌کند؛ دشمنی نباید از ما شروع شود، امام فرمودند رسم افراد این است که هرکجا ضررشان را در جهت منفعت شما ببینند با شما دشمن می‌شوند، هم در زندگی فردی ما، هم در عرصه جریان ها سیاسی داخلی و هم در عرصه سیاست های بین‌الملل ما.
ایشان ادامه داد: در عرصه اجتماعی، کسانی که منفعت خود را در جهت ضربه زدن به شما می‌بینند، با شما دشمنی می‌کنند، در عرصه تعاملات بین‌المللی و جریان های استکباری نابکاری که توسعه استکبار و جهان خواری خود را در جهت ضربه زدن به شما می بینیند، با شما دشمنی می‌کنند.
«استصلاح»، اولین راهبرد اسلام در برخورد با دشمن
امام جمعه مشهد مقدس، «استصلاح» را راهکار اسلام در برابر دشمنی دشمنان عنوان و تصریح کرد: در تقابل با دشمنی در نظام رفتاری اسلامی باید چطور رفتار کنیم؟ دو آموزه در اسلام وجود دارد، آموزه اول اصطلاحی است به نام «استصلاح» اگر وجود کسی برای منفعت شما در ضرر است، اول سعی کنید استصلاح کنید، با لابی کردن‌ها، با مماشات و برقراری ارتباط به‌نوعی سطح این دشمنی و عداوت را پایین بیاورید
پاسخ سنگ با سنگ آموزه اسلامی نیست
ایشان خطاب به جوانان حاضر، بیان کرد: جوانان توجه داشته باشند، آن غرور جوانی شما و حالتی که باید سنگ را با سنگ جواب دهید، این آموزه دینی و فرهنگ اسلام نیست، این منطق ضد اسلام و ضد دین است؛ کسی که در صدد استصلاح دشمن برمی‌آید و می‌خواهد دشمنی دشمن را کم کند.
عضو خبرگان رهبری خاطرنشان کرد: جایی که باید دشمنی را جواب دهی، دشمن قابل اصلاح نیست و حتماً باید با دشمن درگیر شد، اگر در اینجا از یک موضع تهدید، ارعاب، برخورد و مقدمه‌چینی در درگیری وارد نشوید، از همان اول شروع کنید رجزخوانی کردن و مشت گره کردن در روی دشمن، این در منطق و فرهنگ اسلامی درست نیست.
در تقابل با دشمن نباید توجه او را برانگیخت
ایشان به توصیه لقمان به فرزندش در برخورد با دشمن اشاره و بیان کرد: لقمان در وصایایی که به پسرش دارد می‌گوید: «پسرم، اگر با یک دشمن برابر شدی و خواستی سعادت و دشمنی او را مقابله کنی، حواست جمع باشد به‌جای این که مشتت را گره کنی، فریاد بزنی، تهدید کنی و پیام های ترساننده به‌سوی او بفرستی، طوری رفتار کن که او خیال نکند دشمن او هستی و توجهی به عداوت او نداری؛ خودت را سازگار با او نشان ده چون اگر از قصد تو آگاه شود، او نیز آمادگی پیدا می‌کند و درصدد برخورد با تو برمی‌آید».
امام جمعه مشهد مقدس در پایان با اشاره به حضور در ماه رجب، اظهار کرد: دشمنی است که ما نه توان مقابله با او را داریم و نه قابل استصلاح است و به عزت خدا قسم خورد که همه بنی آدم را به خاک سیاه می نشاند، دشمنی نیز از درون با ما مقابله می‌کند و آن میولات و شهوات نفسانی است، اینجا جایی است که باید در ملجع پروردگار قرار بگیریم، در این شب و روز ماه رجب، نجات از این دشمنان را خواهانیم.
